การมีส่วนร่วมในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในชุมชนแห่งหนึ่ง จังหวัดอุดรธานี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะส่วนบุคคลของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านและการสนับสนุนจากองค์กรที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในชุมชนแห่งหนึ่ง จังหวัดอุดรธานี ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในชุมชนแห่งหนึ่ง จังหวัดอุดรธานี ปีงบประมาณ 2552 จำนวน 231 คน คำนวณขนาดตัวอย่างโดยใช้สูตรการคำนวณขนาดตัวอย่างในกรณีที่ทราบจำนวนประชากร ได้ตัวอย่างจำนวน 135 คน สุ่มตัวอย่างแบบมีระบบ เครื่องมือในการวิจัย คือ แบบสอบถาม ได้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน และทดลองใช้กับกลุ่มตัวอย่างจำนวน 30 คน ที่อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี ทดสอบความเที่ยงได้ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาช 0.96 และแบบสนทนากลุ่ม โดย ดำเนินการสนทนากลุ่มกับกลุ่มตัวอย่างที่มีผลงานเด่นและสามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 11 คน ทำการเก็บรวบรวมข้อมูล ระหว่างวันที่ 15 พฤศจิกายน 2552 – 31 ธันวาคม 2552 โดยได้รับแบบสอบถามกลับคืนมาทั้งหมด 135 ชุด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่ามัธยฐาน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สันและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการศึกษาพบว่า อาสาสมัครสาธารณสุขส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 89.6 มีอายุระหว่าง 41-50 ปี ร้อยละ 40.7 เฉลี่ย 45.51ปี (S.D.= 9.54 ) อายุต่ำสุด 24 ปี อายุสูงสุด 69 ปี สถานภาพสมรสคู่ ร้อยละ 85.9 ระดับการศึกษา ส่วนใหญ่มีวุฒิการศึกษาระดับประถมศึกษา ร้อยละ 48.1 อาชีพส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้าง ร้อยละ 39.3 รายได้น้อยกว่า 5,000 บาท ร้อยละ 54.8 รายได้เฉลี่ย 6,279 บาท (S.D. = 4,094.93) ระยะเวลาในการเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านน้อยกว่า 10 ปี ร้อยละ 78.5 เฉลี่ย 8.04 ปี (S.D.= 5.76) มีระยะเวลาที่เคยเข้าร่วมในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด 1-5 ปี ร้อยละ 80 เฉลี่ย 3.87 ปี (S.D.= 2.61) การสนับสนุนจากองค์กร พบว่า อาสาสมัครสาธารณสุขมีการสนับสนุนจากองค์กรอยู่ในระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ย 1.88 (S.D.= 0.40) ส่วนการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด พบว่าอยู่ในระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ย 1.98 (S.D.= 0.53) นอกจากนี้การสนับสนุนจากองค์กร มีความสัมพันธ์ระดับปานกลางทางบวกกับการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (r = 0.662, p-value  0.001) สำหรับการสนับสนุนจากองค์กร ได้แก่ ปัจจัยด้านการจัดการและปัจจัยด้านบุคลากร สามารถร่วมกันพยากรณ์การมีส่วนร่วมในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านได้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 
ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะที่พบส่วนใหญ่ ร้อยละ 58.54 เรื่อง การสนับสนุนจากองค์กร ด้านงบประมาณ