ผลของการขาดน้ำต่อการเปลี่ยนแปลงสถานะของน้ำในใบข้าวขาวดอกมะลิ 105 ที่โครโมโซม 9 บางส่วนถูกแทนที่ด้วยยีนทนแล้ง (Effects of Water Stress on Leaf Water Status of Chromosome Segment Substitution Lines (CSSL) of KDML 105 Rice)
Keywords:
Water stress (สภาวะขาดน้ำ), Water potential (ศักย์ของน้ำ), Relative water content (ปริมาณน้ำสัมพัทธ์)Abstract
ศึกษาการเปลี่ยนแปลงค่าศักย์ของน้ำ (LWP) ปริมาณน้ำสัมพัทธ์ (RWC) ศักย์ออสโมซิส (OP) และค่าคะแนนการม้วนใบ (RS) ของข้าวจำนวน 4 สายพันธุ์ ซึ่งเป็นสายพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ที่ได้รับการแทนที่บางส่วนจากโครโมโซม (chromosome segment substitution line; CSSL17, CSSL18 CSSL19 และ CSSL20) ที่ 9 จากข้าวทนแล้งพันธุ์ DH212 เปรียบเทียบกับพันธุ์พ่อแม่จำนวน 2 สายพันธุ์ (KDML105 และ DH212) ปลูกข้าวลงในท่อ PVC ขนาด 20 × 100 เซนติเมตร จนข้าวอายุ 30 วัน จึงแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มควบคุม และกลุ่มที่ได้รับสภาวะขาดน้ำ โดยงดให้น้ำ เป็นเวลา 20 และ 40 วัน เก็บตัวอย่างใบข้าวในเวลาเที่ยงวัน (midday) ระหว่างเวลา 12.00-14.00 น. พบว่าข้าวกลุ่มที่ได้รับสภาวะขาดน้ำค่าศักย์ของน้ำ และปริมาณน้ำสัมพัทธ์ มีค่าลดลง ส่วนค่าคะแนนการม้วนใบมีค่าเพิ่มขึ้นทุกสายพันธุ์ เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม โดยค่าศักย์ของน้ำมีความสัมพันธ์แบบสหสัมพันธ์เชิงลบกับค่าคะแนนการม้วนของใบ แต่มีสหสัมพันธ์เชิงบวกกับค่าปริมาณน้ำสัมพัทธ์ และศักย์ออสโมซิส และพบว่าสายพันธุ์ CSSL17 สามารถรักษาสถานะของน้ำได้ดีกว่าสายพันธุ์ CSSL อื่นๆ และพันธุ์พ่อแม่
ABSTRACT
Changes in leaf water potential (LWP), relative water content (RWC), osmotic potential (OP) and leaf rolling score (RS) of four KDML105 chromosome segment substitution lines (CSSL17, CSSL18, CSSL19 and CSSL20) carrying QTL segments of chromosome 9 from drought-tolerant donors (DH212) under water stress were investigated in comparison with two parents (KDML105 and DH212). Plants were grown in pots made from PVC pipes (20 cm. diameter × 100 cm. height) until 30-days-old, after which the plants were divided into two groups, control (well watered) and water stress (by withholding water). Twenty and forty days after water stress leaf samples were collected at midday (12.00-14.00) for the determination of LWP, RWC, OP and RS. The result showed that drought stress resulted in the reduction of LWP, RWC and OP an increase in RS compared with the control. LWP were negatively correlated with leaf rolling scores but positively correlated with RWC and OP. The CSSL17 was better than the other 3 CSSLs and both parents in the ability to maintain high leaf water status under the condition of water stress.
