การวิเคราะห์ประสิทธิภาพการจัดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำขนาดกลาง กรณีศึกษาพื้นที่จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้จัดทำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะพื้นที่และความเหมาะสมในการจัดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำขนาดกลางในจังหวัดลำปาง และคิดค้นแบบจำลองทางคณิตศาสตร์สำหรับการวางแผนการผลิตและกระจายกระแสไฟฟ้าสู่ชุมชน ผลการศึกษาสรุปได้ว่า การคัดเลือกอ่างเก็บน้ำสำหรับการวิเคราะห์ความเหมาะสมการจัดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำโดยนำวิธีปรับให้เรียบเอ็กซ์โพเนนเชียลแบบโฮลท์-วินเทอร์ (Exponential smoothing Holt-Winter method) มาทำการพยากรณ์ปริมาณน้ำล่วงหน้า 3 ปี ของอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง 29 แห่ง พบว่ามีอ่างเก็บน้ำจำนวน 17 แห่งที่สามารถจัดตั้งโรงไฟฟ้าขนาดกลางและสามารถนำไปวิเคราะห์ต่อไปได้ คิดเป็นร้อยละ 58.62 ของจำนวนอ่างเก็บน้ำทั้งหมด จากนั้นเมื่อนำอ่างเก็บน้ำที่เหมาะสมมาคัดเลือกประเภทกังหัน พบว่าสามารถเลือกใช้กังหันได้ 2 ประเภท ได้แก่ กังหันน้ำแรงสะท้อน Kaplan จำนวน 13 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 76.47 ของอ่างเก็บน้ำทั้งหมดที่สามารถจัดตั้งโรงไฟฟ้าขนาดกลาง และกังหันน้ำแรงกระแทก Crossflow จำนวน 4 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 23.53 ของอ่างเก็บน้ำทั้งหมดที่สามารถจัดตั้งโรงไฟฟ้าขนาดกลาง เมื่อนำข้อมูลข้างต้นมาใช้ในการวางแผนการผลิตและการกระจายกระแสไฟฟ้าสู่ชุมชนโดยอาศัยแบบจำลองกำหนดการเชิงเส้นจำนวนเต็มแบบผสม (Mixed-integer linear programming) พบว่ามีพื้นที่ที่เหมาะสมในการจัดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำจำนวน 3 แห่ง ได้แก่ อ่างเก็บน้ำแม่ทก อ่างเก็บน้ำแม่ต๋ำ และอ่างเก็บน้ำแม่วะ โดยจ่ายกระแสไฟฟ้าให้ชุมชนบ้านหล่าย 21.21 กิโลวัตต์, ชุมชนสบแม่ทำ 301.04 กิโลวัตต์ และชุมชนหัวทุ่ง 297.15 กิโลวัตต์ ตามลำดับ จากผลการศึกษาดังกล่าวเป็นเพียงการนำเสนอวิธีการเชิงปริมาณเพื่อประเมินการจัดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำ อย่างไรก็ตามในการจัดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำยังต้องมีการศึกษาปัจจัยด้านอื่น ๆ ในเชิงคุณภาพควบคู่กันเพื่อเป็นองค์ประกอบในการตัดสินใจขั้นสุดท้าย