คุณลักษณะของชั้นดินบริเวณที่ตั้งในกรุงเทพมหานครและปริมณฑลจากการตรวจวัดคลื่นขนาดเล็กบนผิวดิน

บทคัดย่อ

มาตรฐานการออกแบบอาคารต้านทานแรงจากแผ่นดินไหวสำหรับประเทศไทยได้รับการปรับปรุงให้เหมาะสมขึ้นจากผลงานวิจัยด้านแผ่นดินไหวหลายด้าน แต่งานวิจัยด้านการศึกษาคุณลักษณะของชั้นดินบริเวณที่ตั้งที่จำเป็นต่อการประเมินการขยายคลื่นแผ่นดินไหวยังมีอยู่ค่อนข้างน้อย งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะดังกล่าวโดยใช้วิธีที่ดำเนินการสำรวจได้อย่างมีประสิทธิภาพและค่าใช้จ่ายต่ำ  คือ การใช้ข้อมูลจากการตรวจวัดคลื่นขนาดเล็กที่ผิวดิน โดยการตรวจวัดแบบ 1 จุด และวิเคราะห์ด้วยเทคนิค Horizontal-to-Vertical spectral ratio (H/V) เพื่อประเมินหาค่าคาบอิทธิพลหลัก และดำเนินการตรวจวัดด้วยรูปแบบ array แล้ววิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิค Spatial Autocorrelation Method (SPAC) เพื่อประเมินหาค่าความเร็วคลื่นเฉือนตามความลึกถึงระดับประมาณ 90 เมตร โดยดำเนินการศึกษารวม 36 บริเวณ ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 80x80 ตารางกิโลเมตร ผลการศึกษาขั้นต้นคือการเปรียบเทียบค่าความเร็วคลื่นเฉือนเฉลี่ยกับผลจากการศึกษาด้วยวิธีอื่นซึ่งพบว่าผลมีความสอดคล้องกันดี และค่าความเร็วคลื่นเฉือนเฉลี่ยที่ระดับความลึก 30 เมตร มีค่าอยู่ในช่วง 70-200 เมตร/วินาที ส่วนค่าคาบอิทธิพลหลักมีค่าอยู่ในช่วง 0.4-1.1 วินาที ผลการศึกษานี้สามารถใช้จำแนกชั้นดินสำหรับการออกแบบอาคารต้านทานแรงจากแผ่นดินไหว และพิจารณาผลเทียบกับลักษณะทางธรณีเทคนิคของพื้นที่ศึกษา