กฎความสัมพันธ์เพื่อระบุปัจจัยทางคลินิกกับความรุนแรงของโรคตับแข็ง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ใช้การใช้กฎความสัมพันธ์ (Association rule mining) เพื่อระบุรูปแบบทางคลินิกที่สำคัญที่เชื่อมโยงกับแต่ละระยะของโรคตับแข็ง โดยใช้ข้อมูลจากงานทดลองของ Mayo Clinic ในผู้ป่วยภาวะท่อน้ำดีปฐมภูมิอักเสบ (ค.ศ. 1974-1984) งานวิจัยได้วิเคราะห์บันทึกผู้ป่วย 5,805 ราย หลังจากใช้เกณฑ์การคัดเข้าและคัดออก อัลกอริทึม Apriori นำมาใช้เพื่อสกัดกฎความสัมพันธ์ โดยใช้มาตรวัด ได้แก่ การค้ำจุน (support) ความเชื่อมั่น (confidence) และการยก (lift) ผลการวิเคราะห์เผยให้เห็นปัจจัยที่แตกต่างกันซึ่งสัมพันธ์กับแต่ละระยะของโรค ตัวอย่างเช่น ระยะที่ 1 มีความสัมพันธ์อย่างมากกับค่าทางห้องปฏิบัติการปกติ เช่น SGOT และบิลิรูบิน ในขณะที่ระยะที่ 3 สัมพันธ์ predominantly กับตัวบ่งชี้ทางคลินิกที่ผิดปกติ ได้แก่ โปรทรอมบินสูง เกล็ดเลือดต่ำ และอายุมากกว่า 60 ปี แผนภาพ Dendrogram ยังได้จัดกลุ่มปัจจัยเหล่านี้ให้เห็นภาพ เสริมสร้างความสัมพันธ์ที่พบ กฎที่ค้นพบให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีคุณค่าเกี่ยวกับชุด combination ของลักษณะทางคลินิกและห้องปฏิบัติการที่บ่งบอกถึงการดำเนินของโรคตับแข็ง ผลการวิจัยนี้สามารถช่วยในการจัดลำดับความเสี่ยง และเป็นข้อมูลสำหรับการตัดสินใจทางคลินิกเพื่อการจัดการผู้ป่วย
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
I/we certify that I/we have participated sufficiently in the intellectual content, conception and design of this work or the analysis and interpretation of the data (when applicable), as well as the writing of the manuscript, to take public responsibility for it and have agreed to have my/our name listed as a contributor. I/we believe the manuscript represents valid work. Neither this manuscript nor one with substantially similar content under my/our authorship has been published or is being considered for publication elsewhere, except as described in the covering letter. I/we certify that all the data collected during the study is presented in this manuscript and no data from the study has been or will be published separately. I/we attest that, if requested by the editors, I/we will provide the data/information or will cooperate fully in obtaining and providing the data/information on which the manuscript is based, for examination by the editors or their assignees. Financial interests, direct or indirect, that exist or may be perceived to exist for individual contributors in connection with the content of this paper have been disclosed in the cover letter. Sources of outside support of the project are named in the cover letter.
I/We hereby transfer(s), assign(s), or otherwise convey(s) all copyright ownership, including any and all rights incidental thereto, exclusively to the Journal, in the event that such work is published by the Journal. The Journal shall own the work, including 1) copyright; 2) the right to grant permission to republish the article in whole or in part, with or without fee; 3) the right to produce preprints or reprints and translate into languages other than English for sale or free distribution; and 4) the right to republish the work in a collection of articles in any other mechanical or electronic format.
We give the rights to the corresponding author to make necessary changes as per the request of the journal, do the rest of the correspondence on our behalf and he/she will act as the guarantor for the manuscript on our behalf.
All persons who have made substantial contributions to the work reported in the manuscript, but who are not contributors, are named in the Acknowledgment and have given me/us their written permission to be named. If I/we do not include an Acknowledgment that means I/we have not received substantial contributions from non-contributors and no contributor has been omitted.
เอกสารอ้างอิง
Schuppan, D., & Afdhal, N. H. (2008). Liver cirrhosis. The Lancet, 371(9615), 838-851.
Battle, A., Mudd, J., Ahlenstiel, G., & Kalo, E. (2025). Liver Cirrhosis: Evolving Definitions, and Recent Advances in Diagnosis, Prevention and Management. Livers, 5(3), 28.
World Health Organization. (2024). Global hepatitis report 2024: action for access in low-and middle-income countries. World Health Organization.
Alberts, C. J., Clifford, G. M., Georges, D., Negro, F., Lesi, O. A., Hutin, Y. J., & de Martel, C. (2022). Worldwide prevalence of hepatitis B virus and hepatitis C virus among patients with cirrhosis at country, region, and global levels: a systematic review. The Lancet Gastroenterology & Hepatology, 7(8), 724-735.
Castéra, L., Nègre, I., Samii, K., & Buffet, C. (1999). Pain experienced during percutaneous liver biopsy. Hepatology, 30(6), 1529-1530.
Wu, D., Jing, X. Y., Zhang, H., Kong, X., Xie, Y., & Huang, Z. (2020). Data‐driven approach to application programming interface documentation mining: A review. Wiley Interdisciplinary Reviews: Data Mining and Knowledge Discovery, 10(5), e1369.
Rojarath. A., Jantama, T., Srirat, W., Mookpakdee, N., khumwiso, K., Surinta, O. (2024). Factors analysis affecting stroke disease revealed using association rules. J Sci Technol MSU. 206-222.
Sirichamratsakul, K., Sangkhathat, S., Chongsuvivatwong, V. (2025). Referral Patterns, Co-occurring Conditions and Survival Outcomes of Biliary Atresia in Thailand: A Data Mining Study from the National Health Security Office Registry. Siriraj Medical Journal, 77(9), 610-619.
Patel, P., Sivaiah, B., & Patel, R. (2022). Relevance of frequent pattern (FP)-growth-based association rules on liver diseases. In Intelligent Systems: Proceedings of ICMIB 2021 (pp. 665-676). Singapore: Springer Nature Singapore
Ferreira, D., Silva, S., Abelha, A., & Machado, J. (2020). Recommendation system using autoencoders. Applied Sciences, 10(16), 5510.
Moreira, A., Duarte, J., & Santos, M. F. (2023). Case study of multichannel interaction in healthcare services. Information, 14(1), 37.
. Dickson, E. R., Grambsch, P. M., Fleming, T. R., Fisher, L. D., & Langworthy, A. (1989). Prognosis in primary biliary cirrhosis: model for decision making. Hepatology (Baltimore, Md._)_, 10(1), 1–7. [https://doi.org/10.1002/hep.1840100102](https://doi.org/10.1002/hep.1840100102)
Chirapongsathorn, S., Poovorawan, K., Soonthornworasiri, N., Pan-Ngum, W., Phaosawasdi, K., & Treeprasertsuk, S. (2020). Thirty-Day Readmission and Cost Analysis in Patients With Cirrhosis: A Nationwide Population-Based Data. _Hepatology communications_, _4_(3), 453–460. [https://doi.org/10.1002/hep4.1472](https://doi.org/10.1002/hep4.1472)
Supot Nimanong, M. D., Lukana Preechasuk, M. D., & Tawesak Tanwandee, M. D. (2020). Incidence and Characteristic of Hepatocellular Carcinoma in Hepatitis B Related Cirrhosis. J Med Assoc Thai, 103(8), S128-33.
Ruangsawat, S., Soivong, P., Suksatit, B. (2020). ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับ พฤติกรรม การจัดการตนเองในผู้ที่เป็นโรคตับ แข็ง. Journal of Health and Nursing Research Vol.36 (3), 123-34.
Scaglione, S., Kliethermes, S., Cao, G., Shoham, D., Durazo, R., Luke, A., & Volk, M. L. (2015). The epidemiology of cirrhosis in the United States: a population-based study. Journal of clinical gastroenterology, 49(8), 690-696.
Goldberg, D. S., Taddei, T. H., Serper, M., Mehta, R., Dieperink, E., Aytaman, A., & Kaplan, D. E. (2017). Identifying barriers to hepatocellular carcinoma surveillance in a national sample of patients with cirrhosis. Hepatology, 65(3), 864-874.
Singal, A. G., Tiro, J., Li, X., Adams-Huet, B., & Chubak, J. (2017). Hepatocellular carcinoma surveillance among patients with cirrhosis in a population-based integrated health care delivery system. Journal of clinical gastroenterology, 51(7), 650-655.
Bunnag, K., Seetalarom, N., Kongsompong, A., & Chirapongsathorn, S. (2019). IDDF2019-ABS-0076 Quality of care and cost analysis for cirrhosis management in a large university-based hospital in thailand.
Yang, M., Parikh, N. D., Liu, H., Wu, E., Rao, H., Feng, B. O., & Lok, A. S. (2020). Incidence and risk factors of hepatocellular carcinoma in patients with hepatitis C in China and the United States. Scientific Reports, 10(1), 20922.
McPhail, S. M. (2016). Multimorbidity in chronic disease: impact on health care resources and costs. Risk management and healthcare policy, 143-156.
