การตรวจสอบคุณภาพอากาศทางจุลินทรีย์และสภาพแวดล้อม ของห้องปฏิบัติการคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
จุลินทรีย์ในอากาศเป็นปัจจัยที่ต้องคำนึงและมีความเสี่ยงสูงต่อสุขภาพของผู้ปฏิบัติงานในห้องปฏิบัติการ ถ้าคุณภาพของอากาศภายในอาคารต่ำกว่าค่ามาตรฐาน จะส่งผลทำให้จุลินทรีย์เจริญเติบโตและสามารถแพร่กระจายภายในอาคารได้ งานวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบปริมาณและชนิดของเชื้อจุลินทรีย์ในอากาศรวมทั้งสภาพแวดล้อมในห้องปฏิบัติการของคณะวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีจำนวน 6 ห้อง ทำการทดลองโดยการเก็บเชื้อจุลินทรีย์ในอากาศ คือแบคทีเรียและเชื้อรา ด้วยหลักการ settle plate ใน 2 ช่วงเวลา คือเช้าและบ่าย เป็นระยะเวลา 3 สัปดาห์ รวมทั้งตรวจวัดปริมาณความชื้นสัมพัทธ์ อุณหภูมิและความเข้มแสงที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์ ผลการศึกษาพบว่า ปริมาณเชื้อแบคทีเรียเฉลี่ยในห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยามีค่าสูงที่สุด เท่ากับ 76.5 CFU/dm2/h และพบเชื้อแบคทีเรียเฉลี่ยในห้องปฏิบัติการอื่นในช่วงระหว่าง 1.6 – 43.0 CFU/dm2/h นอกจากนี้พบปริมาณเชื้อราเฉลี่ยในห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยาสูงที่สุดเช่นกัน มีค่าเท่ากับ 28.3 CFU/dm2/h และเชื้อราเฉลี่ยในห้องปฏิบัติการอื่นในช่วงระหว่าง 4.7-23.6 CFU/dm2/h ที่สภาวะแวดล้อมที่มีค่าความชื้นสัมพัทธ์ (37.4 – 50.2 %RH) อุณหภูมิ (26.6 – 28.1 °C ) และค่าความสว่าง (447 – 687 Lux) เมื่อเปรียบเทียบปริมาณจุลินทรีย์ที่ได้กับเกณฑ์ค่าดัชนีปนเปื้อนเชื้อจุลชีพในอากาศ (Index of Microbial Air Contamination, IMA) พบว่าห้องปฏิบัติการทั้ง 6 ห้อง มีปริมาณจุลินทรีย์เฉลี่ยอยู่ในเกณฑ์ปานกลางถึงดีมาก โดยพบชนิดของเชื้อแบคทีเรีย คือ Bacillus sp. สูงที่สุด รองลงมาคือ Staphylococcus sp. นอกจากนี้พบเชื้อรา เช่น Aspergillus sp., Penicillium sp. Cladosporium sp. และ Curvularia sp. เป็นต้น ซึ่งสามารถพบได้ในสภาพแวดล้อมในห้องปฏิบัติการ แต่จะส่งผลให้ห้องปฏิบัติการนั้นมีความเสี่ยงที่พบจุลินทรีย์ที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดปัญหาอาการภูมิแพ้ได้ง่าย รวมทั้งผู้ปฏิบัติงานที่มีปัญหาทางด้านระบบทางเดินหายใจอาจจะมีภาวะที่รุนแรงเพิ่มมากขึ้น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารทั้งหมด รวมถึงรูปภาพประกอบ ตาราง เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็น รูปภาพ ตาราง ของบทความไปจัดพิมพ์เผยแพร่ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสารอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
มหาวิทยาลัยฯ อนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยต้องแสดงที่มาจากวารสารและไม่ใช้เพื่อการค้า
ข้อความที่ปรากฏในบทความในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์ และบุคลากร คณาจารย์ท่านอื่น ๆ ในมหาวิทยาลัยฯแต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้เขียน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการ
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. 2021. WHO global air quality guidelines: particulate matter (PM2.5 and PM10), ozone, nitrogen dioxide, sulfur dioxide and carbon monoxide. WHO Press, Geneva. Epidemiology. 32, 751–758.
Zhang, X., Wu, J., Smith, L. M., Li, X., Yancey, O., Franzblau, A., & Neitzel, R. L. 2022. Monitoring SARS-CoV-2 in air and on surfaces and estimating infection risk in buildings and buses on a university campus. Journal of Exposure Science & Environmental Epidemiology. 32, 751–758.
ปมณฑ์ ภูมาศ. 2563. การตรวจสอบคุณภาพอากาศภายในห้องเรียนบางห้องของคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 91-100.
Katsakorn, A. and Phangchandha, R. (2015). Evaluation of indoor air quality conditions in classrooms, JPE 1: 238-247.
Stryjakowska-Sekulska, M., Piotraszewska-Pajak, A., Szyszka, A., Nowicki, M., & Filipiak, M. (2007). Microbiological quality of indoor air in university rooms. Polish Journal of Environmental Studies. 16(4), 623–632.
สุนทรี สวนทับทิม และพรเพ็ญ ก๋ำนารายณ์ 2563. การตรวจวัดสภาพแวดล้อมและการสำรวจชนิดและปริมาณของจุลินทรีย์ในอากาศของห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์การแพทย์. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 1462-1472.
จักรพงษ์ นิมานะ ศิริลักษณ์ เจริญรัตน์ และวราลี บุญพิทักษ์สกุล. 2557. การปนเปื้อนจุลินทรีย์ในอากาศของห้องปฏิบัติการ คณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยพายัพ. วารสารวิทยาศาสตร์ มข. 42(2). 341-349.
Pasquarella, C., Pitzurra, O. & Savino, A. (2000). The index of microbial air contamination. Journal of hospital infection. 46, 241-256.
กติกา สระมณีอินทร์ กานต์นลินญา บุญที สิริวรัญญา ศรีษาคากุลวัฒน์ และยุภารัตน์ เครือวงษา. (2559). การสำรวจชนิดและปริมาณเชื้อราที่แขวนลอยในอากาศ อาคารวิจัยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ ครั้งที่ 1. 438-445.
วรัญญา แสงเพ็ชร์ส่อง. (2529). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับโรคติดเชื้อ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ บัณฑิตการพิมพ์. 47-49.
ศิริพร ศรีเทวิณ และกาญจณา นาถะพินธุ. (2555). การปนเปื้อนเชื้อจุลินทรียในอากาศในโรงพยาบาลขนาดที่แตกต่างกัน. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น. 12(1): 92-101.
Amirmajdi, M. M., Amirmajdi, N. A. M., Mashhadi, I. E., Azad, F. J., Afshari, J. T., & Shakeri, M. T. (2011). Alternaria in patients with allergic rhinitis. Iranian Journal of Allergy, Asthma and Immunology, 10(3), 221-226.
Bugajny, A., Knopkiewicz, M., Piotraszewska-Pajk, A., Sekulska-Stryjakowska, M., Stach, A., & Filipiak, M. (2005). On the Microbiological Quality of the Outdoor Air in Poznañ Poland. Polish Journal of environmental studies, 14(3), 287-293.
