การประยุกต์ใช้ตัวแบบสองระดับสำหรับการจัดกลุ่มและระบุตำแหน่งการวางสินค้าภายในคลังสินค้า กรณีสินค้ามีความสัมพันธ์กับกลุ่มผลิตภัณฑ์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์งานวิจัยเพื่อปรับปรุงตำแหน่งการจัดวางสินค้าภายในคลังสินค้ากรณีศึกษา ที่มีการจัดเก็บวัตถุดิบและวัสดุอุปกรณ์ของร้านอาหารในเครือ (Chain Restaurant) ที่วางไม่เป็นระเบียบทำให้ระยะทางในการเดินหยิบสินค้าตามใบคำขอ (Customer Orders) ใช้เวลาหยิบนาน ลักษณะการหยิบนั้น พนักงานทำการหยิบสินค้าหลักแยกตามแต่ละแบรนด์ร่วมกับผลิตภัณฑ์ที่ใช้ร่วมกันทุกแบรนด์ ทำให้การออกแบบตำแหน่งการวางใหม่นั้น ต้องทำการวางสินค้าหลักและผลิตภัณฑ์ไว้ใกล้กันและแบ่งโซนจัดเก็บตามตำแหน่งที่เหมาะสมเพื่อลดระยะทางในการหยิบสินค้า ตัวแบบทางคณิตศาสตร์แบบสองระดับ (Two-Stages Clustering-Assignment Model) ได้ถูกนำเสนอขึ้นเพื่อจัดกลุ่มสินค้าและทำการระบุตำแหน่งการวางสินค้า ขั้นตอนที่หนึ่งจะทำการวิเคราะห์หาดัชนีความสัมพันธ์ของสินค้ากับกลุ่มผลิตภัณฑ์ (Item-based associations) เพื่อสร้างกลุ่มสินค้าที่มีความเกี่ยวข้องกัน และขั้นตอนที่สองจะทำการระบุตำแหน่งการวางสินค้าเพื่อจัดเก็บด้วยตัวแบบการมอบหมายงาน (Storage Location Assignment Problem) ให้กับกลุ่มผลิตภัณฑ์แต่ละรายการ (SKUs) โดยผลลัพธ์คำตอบที่เหมาะสมที่มีระยะทางเดินหยิบสินค้าน้อยที่สุดจะทำการหาคำตอบด้วยโปรแกรม OpenSolver2.9.3_Beta_Linear -Win ผลที่ได้จากการศึกษา พบว่า การจัดตำแหน่งการวางสินค้าใหม่ตัวแบบสองระดับ ช่วยลดระยะทางในการเดินหยิบสินค้าลดลงได้ประมาณ 56% และช่วยลดจำนวนพนักงานหยิบสินค้าลงได้ จากเดิมที่ใช้พนักงานหยิบสินค้าจำนวน 11 คน ลดลงเหลือเพียง  8 คน ประโยชน์ดังกล่าวทำให้สามารถลดต้นทุนแรงงานของกรณีศึกษาได้เดือนละ 39,000 บาทต่อเดือนหรือ 468,000 บาทต่อปี