การจัดเส้นทางที่เหมาะสมสำหรับการเข้ารับพัสดุที่บ้านลูกค้าและสาขาแฟรนไชส์ไปยังศูนย์รวมสินค้าของบริษัทกรณีศึกษาแห่งหนึ่ง
คำสำคัญ:
การจัดเส้นทางยานพาหนะที่เหมาะสม, การเข้ารับพัสดุ, กรอบเวลา, การปรับปรุงประสิทธิภาพ, ยานพาหนะแบบมีความจุบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาการจัดเส้นทางเข้ารับพัสดุจากบ้านลูกค้าและสาขาแฟรนไชส์ไปยังศูนย์รวมสินค้าของบริษัทกรณีศึกษาแห่งหนึ่งโดยใช้โปรแกรม VRP spreadsheet solver เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการขนส่ง ลดระยะเวลาและระยะทางที่ใช้ในการเข้ารับพัสดุ การดำเนินงานวิจัยประกอบด้วยการเก็บข้อมูลจากวันปฏิบัติงานที่มีลูกค้าจำนวนมากที่สุด รวม 41 ราย ใช้รถกระบะตู้ทึบ 3 คัน ภายใต้ข้อจำกัดกรอบเวลาทำงาน 6 ชั่วโมง และความจุพัสดุสูงสุด 500 ชิ้นต่อคัน ข้อมูลพิกัดและข้อกำหนดต่าง ๆ ถูกนำมาใช้ในกระบวนการวิเคราะห์และวางแผนเส้นทางการเดินรถ ผลการวิจัยพบว่าในกรณีศึกษาจริง รถคันที่ 1, 2 และ 3 ใช้ระยะทางรวม 15.86 กิโลเมตร, 29.60 กิโลเมตร และ 120.26 กิโลเมตร ตามลำดับ ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบระยะเวลาการเข้ารับพัสดุจากโปรแกรมกับกรอบเวลาเดิม พบว่าสามารถลดระยะเวลาได้สูงสุดถึงร้อยละ 51.11 และเมื่อเปรียบเทียบกับข้อมูลจริง สามารถลดระยะเวลาได้ถึงร้อยละ 41.33 การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า การประยุกต์ใช้เครื่องมือวิเคราะห์เส้นทางสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพการดำเนินงาน ลดต้นทุน และลดความเสี่ยงจากการล่าช้าในการขนส่งได้อย่างมีนัยสำคัญ อันเป็นแนวทางที่สามารถประยุกต์ใช้ในธุรกิจโลจิสติกส์ขนาดกลางและขนาดย่อมต่อไปได้
เอกสารอ้างอิง
เกียรติพงษ์ อุดมธนะธีระ. (2557). การจัดเส้นทางและตารางเวลาในการขนส่ง (Routing And Transportation Scheduling). สืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2567. ค้นจากhttp://www.iok2u.com
ชฎาพร กานอินทร์. (2562). พิษณุโลกกับบทบาทการเชื่อมโยงอาเซียน. (การค้นคว้าอิสระรัฐศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยรามคำแหง, กรุงเทพฯ.
ชิตษณุ ภักดีวานิช, และวีรยา ยิ่งยง. (2565). การปรับปรุงกระบวนการรับและการตรวจนับสินค้าขาเข้ากรณีศึกษา บริษัท ดีพลัส อินเตอร์เทรด จำกัด จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารพัฒนาธุรกิจและอุตสาหกรรม, 2(1), 4-15.
นัยน์ภัค รักเสมอวงศ์, เพ็ญศิริ วงชารี และภาณุพงษ์ ศรีมุงคุล. (2564). การจัดเส้นทางเดินรถบรรทุกสำหรับการขนส่งสินค้าด้วยโปรแกรม VRP Spreadsheet Solver กรณีศึกษา ห้างหุ้นส่วน เอส.วี รุ่งเรืองขนส่ง จำกัด. บทหนึ่งในหนังสือ การประชุมวิชาการทางธุรกิจและนวัตกรรมทางการจัดการ ระดับชาติ ประจำปี 2564 ครั้งที่ 8, 460–467.
ปารณัท กัญวิมล และสราวุธ จันทร์สุวรรณ. (2564). การศึกษาเพื่อจัดเส้นทางเดินรถขนส่งรูปแบบมิลค์รันและการจัดการกำหนดการรับสินค้า กรณีศึกษา การส่งชิ้นส่วนโรงงานประกอบรถยนต์แบบทันเวลาพอดี ABC. วารสารไทยการวิจัยดำเนินงาน, 9(2), 1–11.
รัตน์ติยากร มีรัตน์ และบุญทรัพย์ พานิชการ. (2567). การหาคําตอบที่ดีที่สุดของที่ตั้งศูนย์กระจายสินค้าผักและผลไม้จังหวัดอุตรดิตถ์ด้วยแบบจําลองทางคณิตศาสตร์. วารสารวิชาการเทคโนโลยีอุตสาหกรรมและวิศวกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 6(1), 110-124.
วารุณอร บูรณ์เจริญ, จันทร์ศิริ สิงห์เถื่อน และรุ่งรัตน์ ภิสัชเพ็ญ. (2567). การวิเคราะห์และพัฒนาแนวทางการขนส่งเพื่อลดต้นทุนด้านโลจิสติกส์ด้วยวิธีการค้นหาย่านคำตอบข้างเคียงขนาดใหญ่. วารสารไทยการวิจัยดำเนินงาน, 12(2), 41–52.
ศิริชัย ยศวังใจ. (2564). การแก้ปัญหาการจัดเส้นทางขนส่งที่มีกรอบเวลาโดยการใช้การค้นหาเฉพาะที่ปรับเปลี่ยนการหาค่าที่เหมาะสมที่สุดด้วยอาณานิคมผึ้งเทียม. วารสารวิชาการ วิศวกรรมศาสตร์ ม.อบ., 14(4), 161-171.
สุณิสา เจริญสิริวิไล และศุภชาต เอี่ยมรัตนกูล. (2562). การเลือกใช้บริการระบบบริหารจัดการคลังสินค้า. วารสารรัชต์ภาคย์, 13(30), 45-56.
หอการค้าไทยและสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย. (2567). 10 สินค้าส่งออกไทย ดาวเด่น-ดาวรุ่ง. สืบค้นเมื่อ 8 กันยายน 2567. ค้นจาก https://shorturl.asia/3fWzB.
Dana, M.U., Shanty, K.D., Abdul, W., & Imam, S. (2020). The vehicle routing problem for perishable goods: A systematic review. Cogent Engineering, 1-24.
David, A.W. (2016). Evolutionary memetic algorithms supported by metaheuristic profiling effectively applied to the optimization of discrete routing problems. Journal of Natural Gas Science and Engineering, 35, 997-1014.
Günes, E. (2017). An open-source Spreadsheet Solver for Vehicle Routing Problems. Computers and Operations Research, 84, 62-72.
Sreerag, R.S., & Prasanna, V.S. (2025). Vehicle routing model with backhauling for distribution of fresh vegetables among small retail channels: a case study in Kerala, India. OPSEARCH, Article number 119712. Retrieved from https://doi.org/10.1007/s12597-025-00909-x
Wenbo, C., Corinne, H.M., & Kellie, S. (2021). Improving food bank operations through vehicle routing and service gap mapping. IISE Annual Conference and Expo 2021, 322-327.
