การวิเคราะห์คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของโรงพยาบาล : กรณีศึกษาโรงพยาบาล บัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา
คำสำคัญ:
คาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร, คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของโรงพยาบาล, การปล่อยก๊าซเรือนกระจกบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินและวิเคราะห์การปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั้งทางตรงและทางอ้อมจากโรงพยาบาลบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา โดยกำหนดขอบเขตการปล่อยก๊าซเรือนกระจกออกเป็น 3 ขอบเขต ได้แก่ ขอบเขต ที่ 1 ประกอบด้วย การปล่อยทางตรงจากการเผาไหม้แบบอยู่กับที่และเคลื่อนที่ การบำบัดน้ำเสีย และการรั่วไหล ขอบเขตที่ 2 ประกอบด้วย การปล่อยทางอ้อมจากการใช้ไฟฟ้า และขอบเขตที่ 3 ประกอบด้วย การปล่อยทางอ้อมอื่น ๆ จากการใช้น้ำประปาและการกำจัดขยะ ซึ่งใช้ข้อมูลย้อนหลังครอบคลุมระยะเวลา 12 เดือน พบว่า ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวมของโรงพยาบาลบัวใหญ่ เท่ากับ 1,852 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี โดยขอบเขตที่ 2 มีสัดส่วนสูงสุด คิดเป็นร้อยละ 77 (1,427 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี) ส่วนใหญ่มาจากการใช้ไฟฟ้า รองลงมาคือ ขอบเขตที่ 1 คิดเป็นร้อยละ 21 (336 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี) และขอบเขตที่ 3 คิดเป็นร้อยละ 5 (90 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี) ค่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจกต่อผู้ป่วย เท่ากับ 22 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อผู้ป่วย โดยแนวทางในการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของโรงพยาบาลบัวใหญ่ คือ 1) การปรับปรุงประสิทธิภาพพลังงานด้วยการปรับปรุง และเปลี่ยนแปลงอุปกรณ์ไฟฟ้า 2) การใช้พลังงานหมุนเวียน 3) การจัดการขยะอย่างครอบคลุมตามหลักการ 3Rs (ลด ใช้ซ้ำ นำกลับมาใช้ใหม่) และ 4) กำหนดมาตรการอนุรักษ์น้ำ ซึ่งการดำเนินการตามกลยุทธ์เหล่านี้สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ 20-30 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่ยังคงรักษาคุณภาพการบริการทางการแพทย์ได้ ซึ่งผลของการศึกษานี้สามารถใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการจัดการสถานพยาบาลอย่างยั่งยืน และสนับสนุนนโยบายด้านสภาพภูมิอากาศของประเทศไทยได้
เอกสารอ้างอิง
กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ. (2567). แผนปฏิบัติการด้านการลดก๊าซเรือนกระจกของประเทศ ปี พ.ศ. 2564–2573. https://www.dcce.go.th/3317
กรมอู่ทหารเรือ. (2550). งานวิจัยและพัฒนาน้ำมันเชื้อเพลิงไบโอดีเซลของกองทัพ. https://www.nrdo.navy.mi.th/wnrdo/public_html/Popup/research/p4704.htm
Bikash, A., Ambika, D., Sushila, P., Bijay, T., Ashim, J., & Bivek, B. (2024). Carbon footprint of Nepalese healthcare system: A study of Dhulikhel Hospital. F1000Research 2024, pp.1-24. https://doi.org/10.12688/f1000research.139552.2
Lau, I., Burdorf, A., Hesseling, S., Wijk, L., Tauber, M., & Hunfeld, N. (2024). The carbon footprint of a Dutch academic hospital—Using a hybrid assessment method to identify driving activities and departments. Frontiers in Public Health, 12, pp.1-4.
Lum, B. X., Tay, H. M., Phang, R. X., Tan, S. B., & Liu, E. H. (2022). Evaluating a hospital’s carbon footprint: method using energy, materials, and financial data. Journal of Hospital Administration, 11(2), pp.33-38.
Mattis, K., Leonie, F., Marco, H., Mona, K., Oliver, L., Tobias, K., & Wolf, R. (2024). BMJ Open, 14, pp.1-9.
Morooka, H., Yamamoto, T., Tanaka, A., Furuhashi, K., Miyagawa, Y., & Maruyama, S. (2022). Influence of COVID-19 on the 10-year carbon footprint of the Nagoya University Hospital and medical research centre. Globalization and Health, 18(1), pp.1-11.
Shahata, M. M., Mohamed, M. A., Beshary, M., Sayed, A. K., & Mohamed, M. H. (2023). Sustainable management for carbon footprint reduction in health care: A case study of Shefaa Al-Orman Hospital, Luxor, Egypt. Assiut University Bulletin for Environmental Researches, 26(1), pp.1-13.
U.S Department of Energy. (2004). U.S. Department of Energy 2004 Annual Report. https://www.energy.gov/management/articles/us-department-energy-2004-annual-report
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัย วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิจัย วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจัย วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัย วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารวิจัย วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ก่อนเท่านั้น
