แผนพัฒนาสวนสัตว์ขอนแก่นเพื่อที่จะมุ่งสู่สวนสัตว์ ที่มีความเป็นกลางทางคาร์บอน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับแผนพัฒนาสวนสัตว์ขอนแก่นเพื่อประเมินปริมาณคาร์บอนฟุตพริ้นท์และวิเคราะห์เสนอแผนงานเพื่อการลดคาร์บอนภายในสวนสัตว์และนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมมาใช้ในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภายในสวนสัตว์ขอนแก่น โดยวิธีการวิจัยเอกสารและวิจัยสนาม เก็บรวบรวมข้อมูล ใช้ข้อมูลจากเดือน มิถุนายน พ.ศ.2564 ถึงเดือน กรกฎาคม พ.ศ.2565 รวมระยะเวลา 1 ปี พิจารณาขอบเขตการปล่อยและดูดกลับก๊าซเรือนกระจก 3 ประเภท ได้แก่ 1) ประเภทที่ 1 กิจกรรมทางตรงขององค์กร ได้แก่ การเผาไหม้แบบอยู่กับที่ การเผาไหม้แบบเคลื่อนที่ การรั่วไหลของสารทำความเย็นในระบบปรับอากาศ การใช้งานสารดับเพลิงการปล่อยก๊าซมีเทนจากระบบบำบัดน้ำเสียแบบไม่เติมอากาศ เป็นต้น 2) ประเภทที่ 2 กิจกรรมการทางอ้อมจากการใช้พลังงาน ได้แก่ พลังงานไฟฟ้า พลังงานไอน้ำ 3) ประเภทที่ 3 กิจกรรมการอื่น ๆ ได้แก่ การใช้ทรัพยากรในสวนสัตว์ขอนแก่น การเดินทางของพนักงาน และการขนส่ง เป็นต้น จากการศึกษาเรื่องการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์องค์กรของสวนสัตว์ขอนแก่น พบว่า ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเท่ากับ 775.52 tCO₂e/yr วิเคราะห์ในแต่ละขอบเขตพบว่า เกิดการปล่อยมากที่สุดประเภทที่ 2 คิดเป็นร้อยละ 82.07รองลงมาเป็นประเภทที่ 1 คิดเป็นร้อยละ 11.92 ส่วนการปล่อยในประเภทที่ 3 น้อยที่สุด คิดเป็นร้อยละ 6.01แนวทางเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกการนำนโยบาย Green Zoo เพื่อการบริหารจัดการองค์กรให้เป็นองค์กรสีเขียว การจัดการมูลสัตว์แบบใช้ออกซิเจน  ซึ่งสวนสัตว์ขอนแก่นควรวางแผน และ ตั้งเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในแต่ละปีเพื่อให้เกิดการดำเนินการให้เป็นรูปธรรม เพื่อความท้าทายปีแรกสวนสัตว์ขอนแก่นควรตั้งเป้าหมายในการลดไม่น้อยกว่า 5 % ของปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั้งหมดของสวนสัตว์ขอนแก่น  จากผลการศึกษาและวิเคราะห์ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของสวนสัตว์ขอนแก่น ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของสวนสัตว์ขอนแก่นเฉพาะก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เท่ากับ 710.13 tCO₂e/yr ซึ่งต้องใช้เวลาเพื่อที่จะมุ่งสู่สวนสัตว์ที่มีความเป็นกลางทางคาร์บอน 20 ปี ดังนั้นผู้วิจัยได้เสนอแผนพัฒนาโดยแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 1. กิจกรรมที่สวนสัตว์วางแนวทางลดก๊าซเรือนกระจก ซึ่งสามารถลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ 16.22 tCO2e/yr หรือ ร้อยละ 2 ต่อปี  2. วิธีการปลูกพรรณไม้เอนกประสงค์ 14 ไร่ต่อปี ซึ่งสามารถลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ 19.32 tCO2e หรือ ร้อยละ 3 ต่อปี