การยับยั้งเชื้อสาเหตุโรคใบไหม้และส่งเสริมการเจริญเติบโตของข้าวต่างพันธุ์ด้วยแบคทีเรีย

บทคัดย่อ

การระบาดของศัตรูพืชเป็นปัญหาสำคัญในการผลิตข้าว โดยเฉพาะโรคใบไหม้สาเหตุจากเชื้อรา Pyricularia grisea (Sacc.) งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือกแบคทีเรียที่มีความสามารถในการยับยั้งการเจริญของเชื้อ P. grisea สาเหตุโรคไหม้ของข้าว และส่งเสริมความงอกและความแข็งแรงของต้นกล้าข้าว ซึ่งสามารถแยกแบคทีเรียได้ 196 ไอโซเลท จากส่วน ใบ ราก และดินบริเวณรอบราก แบ่งเป็น 10 กลุ่ม ตามลักษณะทางสัณฐานวิทยา นำมาทดสอบประสิทธิภาพการยับยั้งเชื้อรา P. grisea สายพันธุ์ JM01 ด้วยวิธี Dual culture วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์เทียบกับ mancozeb และน้ำนึ่งฆ่าเชื้อ พบว่า แบคทีเรียสายพันธุ์ JMTU02 มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของ P. grisea สายพันธุ์ JM01 ได้ดีที่สุดถึง 55.72% (p≤0.05) รวมทั้งมีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเชื้อที่ติดมากับเมล็ด อีกทั้งแบคทีเรียสายพันธุ์ JMTU02 มีประสิทธิภาพในการส่งเสริมความงอก ความสูงต้น ความยาวราก และน้ำหนักต้นของข้าวพันธุ์ กข 15, กข 85, ปทุมธานี 1 และแม่โจ้ 2 อยู่ระหว่าง 58-95%, 5.62-12.33 เซนติเมตร, 1.19-4.64 เซนติเมตร และน้ำหนักต้น 0.10-0.11 มิลลิกรัม ตามลำดับ (p≤0.05)