การจัดการด้านความปลอดภัยของห้องปฏิบัติการตามมาตรฐาน ESPReL: กรณีศึกษา ห้องปฏิบัติการเคมีขั้นสูง 2 มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

บทคัดย่อ

ความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการเป็นปัจจัยสำคัญในการดำเนินงานของผู้ปฏิบัติการ ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ได้กำหนดแนวทางการจัดการความปลอดภัยตามมาตรฐาน ESPReL (Enhancement of Safety Practice of Research Laboratory) ซึ่งประกอบไปด้วย 7 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ 1) การบริหารระบบการจัดการความปลอดภัย 2) ระบบการจัดการสารเคมี 3) ระบบการจัดการของเสีย 4) ลักษณะทางกายภาพของห้องปฏิบัติการ อุปกรณ์ และเครื่องมือ 5) ระบบป้องกันและแก้ไขภัยอันตราย 6) การให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ และ 7) การจัดการข้อมูลและเอกสาร งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อยกระดับห้องปฏิบัติการเคมีขั้นสูง 2 ศูนย์วิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ให้เป็นห้องปฏิบัติการที่มีความปลอดภัยตามมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย โดยผ่านกระบวนการตรวจประเมินจากคณะกรรมการ ผลการประเมินพบว่า ห้องปฏิบัติการมีการพัฒนาในบางองค์ประกอบ โดยในปี พ.ศ. 2564 และ พ.ศ. 2566 ผลการประเมินรวมทั้ง 7 องค์ประกอบมีคะแนนเฉลี่ยร้อยละ 62.15 และ 60.41 ตามลำดับ โดยทั้งสองปีมีคะแนนสูงสุดร้อยละ 81.73 ในองค์ประกอบที่ 2 คือ ระบบการจัดการสารเคมี และคะแนนต่ำสุดร้อยละ 22.22 ในองค์ประกอบที่ 6 เกี่ยวกับการให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับด้านความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการเช่นกัน