การออกแบบและพัฒนาอุปกรณ์เพื่อฟื้นฟูกล้ามเนื้อขาสำหรับผู้ป่วยอัมพฤกษ์
Main Article Content
บทคัดย่อ
ผู้ป่วยอัมพฤกษ์ส่วนกล้ามเนื้อขาอ่อนแรงเป็นกลุ่มปัญหาสุขภาพหลักในประเทศไทยซึ่งส่วนใหญ่มีสาเหตุจากการประสบอุบัติเหตุที่ส่งผลกระทบต่อระบบประสาท การรักษาผู้ป่วยโรคอัมพฤกษ์จำเป็นต้องทำกายภาพเพื่อป้องกันการเป็นอัมพาตที่ฟื้นฟูได้ยาก โดยทั่วไปการทำกายภาพจะต้องใช้อุปกรณ์ช่วยบำบัด อย่างไรก็ตามอุปกรณ์ส่วนใหญ่ไม่ได้ถูกออกแบบมาสำหรับผู้ป่วยอัมพฤกษ์และต้องมีนักกายภาพช่วยดูแลตลอดเวลา ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงสนใจออกแบบและพัฒนาต้นแบบอุปกรณ์ฟื้นฟูกล้ามเนื้อขาสำหรับผู้ป่วยอัมพฤกษ์ที่สามารถใช้งานได้ด้วยตนเอง การออกแบบอุปกรณ์เริ่มจากศึกษาลักษณะการกายภาพกล้ามเนื้อขาและนำข้อมูลมาออกแบบอุปกรณ์ ผลจากการศึกษาพบว่าอุปกรณ์กายภาพควรมีลักษณะเป็นการปั่นจักรยานในท่านั่งเพื่อช่วยฟื้นฟูกล้ามเนื้อบริเวณต้นขาซึ่งเป็นมัดกล้ามเนื้อสำคัญสำหรับการเดิน ขนาดอุปกรณ์สามารถปรับให้เหมาะสำหรับสัดส่วนร่างกายที่หลากหลายและระบบปั่นสามารถปรับได้ทั้งในรูปแบบเสริมและต้านแรงการปั่นตามกำลังกล้ามเนื้อขาที่ไม่เท่ากัน มีส่วนช่วยยึดเท้าเพื่อป้องกันเท้าหลุดระหว่างใช้งาน มีระบบควบคุมและแสดงผลการทำงานของอุปกรณ์ ผลการทดสอบการทำงานของอุปกรณ์และประเมินความพึงพอใจโดยนักกายภาพพบว่ามีความพึงพอใจมาก และอุปกรณ์สามารถช่วยในการฟื้นฟูกล้ามเนื้อขาได้โดยการปั่นมุมยืดขาที่ 140 องศา ทำให้เกิดการออกแรงสูงสุดและสามารถเพิ่มแรงปั่นจาก 64.5 นิวตัน เป็น 121.1 นิวตัน ในช่วงเวลา 12 สัปดาห์
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. จำนวนผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. 2562 เข้าถึงได้จาก:https://www.hfocus.org/content/2019/10/17959 [เข้าถึงเมื่อ 29 ตุลาคม 2563]
World stroke organization. สาเหตุการเกิดอัมพฤกษ์ โรคหลอดเลือดในสมอง. เข้าถึงได้จาก: http://www.world-stroke.org [เข้าถึงเมื่อ 31 ตุลาคม 2563]
สถาบันประสาทวิทยา กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือโรคหลอดเลือดสมอง (อัมพาต อัมพฤกษ์) สำหรับประชาชน เข้าถึงได้จาก: https://library.anamai.moph.go.th/elib/cgi-bin/opacexe.exe?op=dsp&opt=cdesc&lang=0&db=Main&pat=&cat=sub&skin=s&lpp=20&catop=&iid=0000032632. [เข้าถึงเมื่อ 31 ตุลาคม 2563]
พวงทอง ไกรพิบูลย์. โรคอัมพาต โรคอัมพฤกษ์ โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke). เข้าถึงได้จาก:http://haamor.com/th/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%95/. [เข้าถึงเมื่อ 31 ตุลาคม 2563]
ศุภวรรณ มโนสุนทร. รายงานการพยากรณ์โรคหลอดเลือดสมอง. เข้าถึงได้จาก:
www.interfetpthailand.net/forecast/files/report_2014/report_2014_no20.pdf. [เข้าถึงเมื่อ 31 ตุลาคม 2563].
E. Gray. Therapeutic exercise device for legs. Available from: https://patents.google.com/patent/US5284131A/en.
[Accessed 2nd August 2021]
S. Miller. Exercise machine for seated operator. Available from:
https://patents.google.com/patent/US5308302A/en. [Accessed 2nd August 2021]
Marvel H. Nelson. Leg exerciser particularly adapted for use under desks. Available from: https://patents.google.com/patent/US5807212A/en. [Accessed 20th August 2021]
Brian H. Hamilton. Bicycle trainer with variable magnetic resistance to pedaling. Available from: https://www.lens.org/lens/patent/045-216-858-189-496. [Accessed 1st Febuary2021]
Israel Polishuk. Exercise Pedaling Device for Wheelchair. Available from: https://patents.google.com/patent/US20130303340A1/en. [Accessed 20th January 2021]
Robert McBride. Exerciser device. Available from: https://patents.google.com/patent/USD382319S/en [Accessed 1st October 2021]
วินัย ชนปรมัตถ์. ระบบหุ่นยนต์เพื่อการฟื้นฟูข้อมือ แขนท่อนล่าง และข้อศอก. วารสารเวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร. 2560;27(1): 11-17.
ปรีชา บานกลีบ, จตุรวิทย์ กฐินใหม่ และ ประกาศิต ตันติอลงการ. จักรยานกายภาพบำบัดแขนและขาสำหรับเด็กพิการทางสมอง. ใน: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ การประชุมวิชาการครุศาสตร์อุตสาหกการระดับชาติ ครั้งที่ 8. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ; 2558. หน้า 13-18.
สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม. มอก. 2880-2562 มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมเครื่องออกกำลังกายในที่ร่ม เล่ม 1 ข้อกำหนดทั่วไปด้านความปลอดภัยและวิธีทดสอบ. เข้าถึงได้จาก: https://www.tisi.go.th/data/standard/pdf_files/tis/a2880_1-25xx.pdf. [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2565].
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. Thai Dimension ขนาดสัดส่วนร่างกายไทย. เข้าถึงได้จาก: https://sites.google.com/view/thai-dimension/home?authuser=0. [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2565].
International Organization for Standardization. ISO/TR 7250-1:2017 Basic human body measurements for technological design —Part 1: Body measurement definitions and landmarks. Available from: https://www.iso.org/standard/44152.html. [Accessed 2nd October 2022]
J. Rosen, M. Brand, M.B. Fuchs, M. Arcan, A myosignal-based powered exoskeleton system.
IEEE Trans. Syst., Man, Cybern. A,Syst., Humans. 2001;31(3): 210-222.
นคร วรารัตน์, วุฒิการ เขมะวิชานุรัตน์ และสุกฤชชา มณีวรรณ. รายงานวิจัยการสร้างเครื่องมือช่วยฟื้นฟูเด็กสมองพิการแขนขาอ่อนแรงและมีความบกพร่องทางการเคลื่อนไหว.เข้าถึงได้จาก: http://do1.new.hss.moph.go.th:8080/fileupload/2562-208.pdf [เข้าถึงเมื่อ 10 พฤศจิกายน 2567]
สุวรรณา วุฒิรณฤทธิ์, กนกวรรณ ศิลปกรรมพิเศษ และ กฤษณา อุไรศรีพงศ์. การพัฒนาอุปกรณ์ช่วยฟื้นฟูการเดินสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล. 2566;39(3): 194-204.