ประสิทธิผลของผลิตภัณฑ์สมุนไพรหญ้าดอกขาวในการลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของประชาชนชุมชนบ้านคำปะโอ ตำบลกุดโดน อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์
คำสำคัญ:
หญ้าดอกขาว, พฤติกรรมการสูบบุหรี่, ผลิตภัณฑ์สมุนไพรบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของอาสาสมัครบ้านคำปะโอ ตำบลกุดโดน อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์ เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ลูกอมสมุนไพรหญ้าดอกขาว กับผลิตภัณฑ์ชาชงสมุนไพรหญ้าดอกขาว และเพื่อศึกษาความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ลูกอมสมุนไพรหญ้าดอกขาวกับผลิตภัณฑ์ชาชงสมุนไพรหญ้าดอกขาว กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาคือ ผู้สูบบุหรี่ที่มีอายุ 18-60 ปี ในเขตพื้นที่บ้านคำปะโอ ตำบลกุดโดน อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์ จำนวน 52 คน ใช้วิธีเลือกแบบเจาะจงตามเกณฑ์คัดเข้า เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามตรวจสอบความเที่ยงตรงเนื้อหาเท่ากับ 0.92 หาค่าความเชื่อมั่นด้วยวิธีการหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ได้เท่ากับ 0.867 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติอนุมานด้วยการทดสอบ t-test
ผลจากการศึกษาพบว่า พฤติกรรมการสูบบุหรี่ของอาสาสมัครอาสาสมัครส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการสูบบุหรี่เป็นประจำทุกวัน โดยปริมารณการสูบบุหรี่อยู่ระหว่าง 10-20 มวนต่อวัน บุหรี่ที่สูบเป็นบุหรี่ซองหรือสำเร็จรูป ระยะเวลาสูบมวนแรกหลังจากตื่นนอนแล้วมากกว่า 60 นาที โอกาสที่จะสูบบุหรี่มากขึ้นคือช่วงหลังรับประทานอาหาร และหากไม่ได้สูบบุหรี่จะมีอาการหงุดหงิด การเปรียบเทียบผลิตภัณฑ์ลูกอมสมุนไพรหญ้าดอกขาวกับผลิตภัณฑ์ชาชงสมุนไพรหญ้าดอกขาวมีประสิทธิภาพในการลดปริมาณการสูบบุหรี่ไม่แตกต่างกัน กลุ่มตัวอย่างที่มีความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ลูกอมสมุนไพรหญ้าดอกขาวมากกว่าผลิตภัณฑ์ชาชงสมุนไพรหญ้าดอกขาวอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
เอกสารอ้างอิง
ชวนากร ชูศรีชาติ. (2561). ปัจจัยที่ส่งผลการพฤติกรรมการสูบบุหรี่เพื่อเป็นแนวทางการในกำหนดนโยบายลดผู้สูบบุหรี่ กรณีร้านสะดวกซื้อ 7-Eleven ในเขตกรุงเทพฯและปริมณฑล. (การค้นคว้าอิสระเศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต). ปทุมธานี : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ดลรวี ลีลารุ่งระยับ และประสงค์ เทียนบุญ. (2554). รายงานการวิจัยเรื่องประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ลูกอมหญ้าหมอน้อย เพื่อช่วยเลิกบุหรี่ในกลุ่มผู้สูบบุหรี่. สำนักวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช) เครือข่ายภาคเหนือ ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมการบริโภคยาสูบ (ศจย) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส).
ธญรช ทิพยวงษ์. (2564). การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพการลดอาการถอนนิโคตินระหว่างน้ำยาอมอดบุหรี่ (0.5% sodium nitrate) และ สเปรย์หญ้าดอกขาว [Vernonia cinerea (L.)Less.] ในหอผู้ป่วยชายในสถาบันบบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี. วารสารแพทย์ทหารบก, 74(1): 3-11.
ธวัชขัย วรพงศธร. (2543). หลักการวิจัยทางสาธารณสุขศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นริศรา แย้มทรัพย์. (2541). หญ้าดอกขาวอีกทางเลือกหนึ่งของผู้ต้องการเลิกบุหรี่. จุลสารบุหรี่และสุขภาพ, 8(1):15-16.
ประภาภรณ์ รักษ์สุข. (2561). พฤติกรรมการสูบบุหรี่ของประชาชนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี. (วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต). สงขลา : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ปัณณทัต ตันธนปัญญากร, กล้าณรงค์ วงศ์พิทักษ์, ธรรมศักดิ์ สายแก้ว, และวรางคณา จันทร์คง. 2564). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเยาวชนในตำบลลาดใหญ่ อำเภอเมืองสมุทรสงคราม จังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 7(3): 59-72.
พัชญา คชศิริพงศ์, ดวงใจ ดวงฤทธิ์, วรวรรณ สายงาม. (2561). การพัฒนาสูตรตำรับหญ้าดอกขาวเพื่อช่วยในการเลิกบุหรี่: การศึกษานำร่อง. วิชรเวชสารและวารสารเวชศาสตร์เขตเมือง, 62(6): 463-472.
ไพฑูรย์ วุฒิโส, ภัควรินทร์ ภัทรศิริสมบูรณ์ และบวรวิช รอดรังษี. (2565). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของวัยรุ่น อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. วารสารพยาบาล, 71(1): 1-9.
รณชัย คงสกนธ์ และอนุตเชษฐ์ พัฒนธีร์ปพน. (2563). รายงานสถานการณ์การบริโภคยาสูบของประเทศ พ.ศ. 2562. ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบมหาวิทยาลัยมหิดล. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วนจำกัด สินทวีกิจ พริ้นติ้ง.
รณชัย คล่ำคง. (2564). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเกษตรกรชายชาวไร่ยาสูบ จังหวัดสุโขทัย. (วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต). เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วิเชียร เกตุสิงห์. (2538). หลักการสร้างและวิเคราะห์เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย. กรุงเทพฯ :ไทยวัฒนาพาณิช.
ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฏ์, ประภาพรรณ เอี่ยมอนันต์, ปวีณา ปั้นกระจ่าง และกุมภการ สมมิตร. (2559). สถานการณ์การควบคุมการบริโภคยาสูบของประเทศไทย พ.ศ. 2559. ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ. กรุงเทพฯ : เจริญดีมั่นคงการพิมพ์.
สรพงษ์ เจริญกฤตยาวุฒ. (2551). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จของประชากรไทย. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). นครปฐม : มหาวิทยาลัยมหิดล.
Phimarn, W., Sakhancord, R., Saramunee, K. & Sungthong, B. (2022). Efficacy of Vernoniacinerea (L) Less for smoking cessation: An updated meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Herbmed Pharmacology,11(2):143-153.
Puttarak, P., Pornpanyanukul, P., Meetam, T., Bunditanukul, K. & Chaiyakunapruk, N., (2018). Efficacy and safety of Vernonia cinerea (L.) Less. for smoking cessation: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Complementary Therapy in Medicine; Apr;37:37-42.
