การพัฒนาโปรแกรมการเตรียมความพร้อมของมารดาทารกแรกเกิดที่มีภาวะตัวเหลือง

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินประสิทธิผลของโปรแกรมการ เตรียมความพร้อมของมารดาในการดูแลทารกแรกเกิดที่มีภาวะตัวเหลือง โดยกระบวนการวิจัยแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่ (1) การวิเคราะห์สถานการณ์เพื่อศึกษาปัญหาและความต้องการของมารดาและบุคลากรทางการพยาบาล (2) การพัฒนาโปรแกรมการเตรียมความพร้อมของมารดาในการดูแลทารกแรกเกิดที่มีภาวะตัวเหลืองโดยอาศัยกรอบแนวคิดทฤษฎีสมรรถนะแห่งตน (Self-Efficacy Theory) และ (3) การทดลองใช้และประเมินผลโปรแกรมกับกลุ่มเป้าหมายจริง การศึกษานี้ใช้กลุ่มตัวอย่าง คือ มารดาของทารกแรกเกิดที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะตัวเหลืองในหอผู้ป่วยทารกแรกเกิดวิกฤต โรงพยาบาลยโสธร จำนวน 50 คน เลือกแบบเจาะจง แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 25 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย (1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล (2) แบบประเมินพฤติกรรมการดูแลทารก (ค่าความเชื่อมั่น Cronbach’s alpha = 0.90) และ (3) แบบสอบถามความพึงพอใจของมารดา (ค่าความเชื่อมั่น Cronbach’s alpha = 0.94) การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติทดสอบสมมติฐานด้วย Paired t-test ผลการวิจัยพบว่า มารดาในกลุ่มทดลองมีพฤติกรรมการดูแลทารกแรกเกิดดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) ความพึงพอใจต่อโปรแกรมอยู่ในระดับสูงมาก อีกทั้งอัตราการกลับมารักษาซ้ำภายใน 28 วันของกลุ่มทดลองลดลงอย่างเด่นชัดเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม สะท้อนว่าโปรแกรมที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพ และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในสถานพยาบาลเพื่อส่งเสริมการดูแลทารกแรกเกิดที่มีภาวะตัวเหลืองได้อย่างเหมาะสม