การพัฒนาแผนแม่บทสำหรับการบริหารจัดการขยะชุมชนกรณีศึกษา : เทศบาลเมืองบุรีรัมย์ อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือกรูปแบบและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ โดยมีเป้าหมายลดปริมาณขยะมูลฝอยก่อนเข้าสู่ระบบกำจัดขยะ ทำให้ยืดเวลาการใช้หลุมฝังกลบเดิมให้นานที่สุด และนำข้อมูลไปใช้พัฒนาแผนแม่บทการบริหารจัดการขยะมูลฝอยชุมชนของเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว การศึกษาอัตราการเกิดขยะมูลฝอยในชุมชนเขตเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ จำนวน 5 ชุมชน 21 หลังคาเรือน พบว่า ประชาชนในเขตเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ก่อเกิดขยะ 2.99 กิโลกรัมต่อครัวเรือนต่อวัน หรือ 0.75 กิโลกรัมต่อคนต่อวัน รวมทั้งได้ศึกษาองค์ประกอบขยะมูลฝอย ณ แหล่งกำเนิด พบว่าขยะอินทรีย์มีสัดส่วนมากที่สุด ร้อยละ 56.53 รองลงมา คือขยะรีไซเคิล ขยะทั่วไป และขยะอันตราย ในสัดส่วนร้อยละ 24.16 17.92 และ 1.39 ตามลำดับ ผลการศึกษาเปรียบเทียบการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนรูปแบบต่างๆ 9 แผนทางเลือก พบว่า แนวทางที่มีความเหมาะสมกับการบริหารจัดการขยะมูลฝอยของเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ระยะสั้น คือ แผนทางเลือกที่ 9 การรื้อร่อนบ่อขยะเก่า มาผลิตเป็นเชื้อเพลิงจากขยะ (Refuse Derived Fuel, RDF) และหมุนเวียนใช้พื้นที่บ่อฝังกลบขยะเก่าต่อไปอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งยังมีการส่งเสริมการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชน หน่วยงานภาครัฐและเอกชนในการจัดการ ลดปริมาณขยะมูลฝอยที่ต้นทางด้วยหลัก 3Rs (Reduce Reuse Recycle) สำหรับในการจัดการขยะในระยะยาว แผนทางเลือกที่ 8 ประกอบด้วย การแยกขยะต้นทาง การรวมบ่อขยะเก่า การร่อนขยะเก่า และนำขยะใหม่มาทำ RDF โดยคัดแยกขยะรีไซเคิล ขยะอินทรีย์ ขยะอันตรายออก แล้วนำขยะส่วนที่เหลือไปผลิต RDF ด้วยเทคโนโลยีที่เหมาะสมส่วนที่ไม่สามารถผลิต RDF นำไปฝังกลบบริเวณบ่อที่รื้อร่อนแล้ว ในระยะยาวจึงลดภาระการฝังกลบขยะและช่วยลดปัญหาสิ่งแวดล้อม
Article Details
เอกสารอ้างอิง
[2] ธงชัย ทองทวี. สภาพปัญหาการจัดการขยะมูลฝอยองค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม อำเภอจักราช จังหวัดนครราชสีมา. โครงงานวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี. 2553.
[3] ชนิดา เพชรทองคำ, ธำรงค์ เรืองโสภณ, วรรณี เรืองโสภณ, เพ็ญพร พุ่มกุมาร, เทิดศักดิ์ สายสุทธิ์, วราธร แก้วแสง และคณะ. การบริหารจัดการขยะและเทคโนโลยีที่เหมาะสมโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน กรณีศึกษา: องค์การบริหารส่วนตำบลไร่ส้ม จังหวัดเพชรบุรี. โครงการพัฒนาและส่งเสริมเครือข่ายนักวิจัยสิ่งแวดล้อม ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านสิ่งแวดล้อม กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม. 2553.
[4] สุรพงษ์ เล็กสมบูรณ์. กลยุทธ์การจัดการขยะชุมชนแบบประชาชนมีส่วนร่วมของเขตเทศบาลเมืองกาฬสินธุ์. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตศึกษาการจัดการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2557; 7(1): 125–146.
[5] วัสสา คงนคร, จรีรัตน์ สกุลรัตน์, อภิวัฒน์ อายุสุข, มุกดา ศรีสวัสดิ์. แนวทางการจัดการขยะมูลฝอยแบบครบวงจรและการมีส่วนร่วมของชุมชนในเขตพื้นที่เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี. สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ. 2553.
[6] ปฐมา ไวยวุฒินันท์, ประจักร บัวผัน. การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการมูลฝอยในเขตเทศบาลตำบลอิสาณ อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. KKU Res. J. 2554; 16(5): 575–586.
[7] Burirum World. จังหวัดบุรีรัมย์ เดินหน้าหนุนเสริมองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีส่วนร่วมในการคัดแยกขยะที่ต้นทาง ตามแผนปฏิบัติการ ประเทศไทยไร้ขยะตามแนวทางประชารัฐ. เข้าถึงได้จาก: https://www.buriramworld.com/จังหวัดบุรีรัมย์-เดินหน/ [เข้าถึงเมื่อ 13 ธันวาคม 2559].
[8] พิรียุตม์ วรรณพฤกษ์. การปรับปรุงนโยบายการจัดการขยะมูลฝอยของประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. 2554.
[9] เทศบาลเมืองบุรีรัมย์. สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐาน แผนพัฒนาเทศบาล 3 ปี (2558–2560). สำนักงานเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์. 2558.
[10] กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. แผนบริหารจัดการขยะมูลฝอยจังหวัดบุรีรัมย์ ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2558–2562). สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดบุรีรัมย์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2557.
[11] อาณัติ ต๊ะปินตา. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอย. กรุงเทพมหานคร: บริษัท แอคทิฟพริ้น จำกัด; 2553.
[12] สัญชัย ชนะสงคราม. เทคโนโลยีการผลิตเชื้อเพลิงขยะ (Refuse Derived Fuel, RDF). เข้าถึงได้จาก: https:// www.reo13.go.th/ KM_reo13/ data_know/ 53-09-15_RDF.pdf [เข้าถึงเมื่อ 2553].