การปรับปรุงกระบวนการผลิตข้าวโป่งเพื่อเสริมสร้างศักยภาพในการแข่งขันอย่างยั่งยืน ของวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรบ้านหนองเลิง ต.แคนน้อย อ.คำเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงกระบวนการผลิตข้าวโป่งเพื่อเพิ่มผลผลิตการผลิตข้าวโป่ง โดยลดความสูญเปล่าในกระบวนการผลิตข้าวโป่งของวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรบ้านหนองเลิง ต.แคนน้อย อ.คำเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร มีปัญหาการผลิตไม่ทันตามยอดการสั่งซื้อ จากการศึกษาสภาพปัญหาเบื้องต้นโดยใช้เครื่องมือแผนภาพสายธารคุณค่า (Value Stream Mapping: VSM) มีเวลานำตั้งแต่รับวัตถุดิบ ผ่านกิจกรรมแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ข้าวโป่งเท่ากับ 2,066.03 นาที ซึ่งเป็นเวลานาน ประกอบด้วยรอบเวลาผลิต 1,187.79 นาที เวลารอคอย 878.24 นาที ซึ่งพบปัญหาการรอคอยเกิดขึ้นที่กิจกรรมการปั้นข้าว กิจกรรมการกดให้เป็นแผ่น และกิจกรรมการแกะรอตาก จากนั้นใช้แผ่นตรวจสอบ (Check Sheet) เก็บข้อมูลการรอคอยที่เกิดขึ้นในกิจกรรมทั้ง 3 กิจกรรม พบว่า การรอคอยการผลิตระหว่างกระบวนการ (Work in Process: WIP) คิดเป็นร้อยละ 97.22 ของจำนวนงานที่รอคอยทั้งหมด ซึ่งเป็นความสูญเปล่าที่ต้องกำจัด จากนั้นวิเคราะห์สาเหตุโดยใช้เครื่องมือการวิเคราะห์ด้วยแผนภาพ ทำไม ทำไม (Why – Why Analysis) และหาแนวทางในการปรับปรุงเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตโดยใช้เครื่องมือ ECRS ในการออกแบบอุปกรณ์ช่วยในการผลิตและกำหนดมาตรฐานการปฏิบัติงาน คือ 1. อุปกรณ์กดก้อนข้าวในกิจกรรมการกดให้เป็นแผ่น 2. อุปกรณ์ปิดกั้นลมในกิจกรรมแกะรอตาก จากการดำเนินการปรับปรุงรอบเวลาการผลิตของกิจกรรมการกดให้เป็นแผ่นและกิจกรรมแกะรอตาก มีเวลาลดลง ส่งผลให้รอบเวลาการผลิตลดลงร้อยละ 13.75 เวลารอคอยลดลงร้อยละ 81.00 เวลานำการผลิตลดลงร้อยละ 42.34 และผลผลิตเพิ่มขึ้นจาก 987 แผ่น เป็น 1,400 แผ่น/วัน ส่งผลให้รายได้เฉลี่ยต่อปีเพิ่มขึ้นจาก 284,256 บาท เป็น 403,200 บาท/ปี ซึ่งเพิ่มรายได้และพัฒนาเศรษฐกิจให้วิสาหกิจชุมชนอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน
ยรอบ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
อุตสาหการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี.
[2] ประจวบ กล่อมจิตร 2557. เทคนิคการเพิ่มผลผลิตในองค์กร. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: บริษัทวีพริ้นท์ (1991) จำกัด, หน้า 166-179, 227-245.
[3] วิเชียร เบญจวัฒนาผล และสมชัย อัครทิวา 2549. Why – Why Analysis เทคนิคการวิเคราะห์อย่างถึงแก่นเพื่อปรับปรุงสถานประกอบการ. กรุงเทพฯ: สมาคมส่งเสริมเทคโนโลยี (ไทย-ญี่ปุ่น).
[4] ปานจิต ศรีสวัสดิ์, วรัญญู ทิพย์โพธิ์, กิตติคุณ นิมิตแสงเทียน และคลอเคลีย วจนะวิชากร 2561. การปรับปรุงประสิทธิภาพและพัฒนากระบวนการแกะสลักต้นเทียนประเภทติดพิมพ์. วารสารเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 8(1): 113-123.
[5] คลอเคลีย วจนะวิชากร, เชษฐ์ ศรีไมตรี และ
ปานจิต ศรีสวัสดิ์ 2559. แนวทางการแก้ปัญหาการผลิตหวดนึ่งข้าวเหนียวอัตโนมัติ กลุ่มจักสานชุมชนบ้านหนองขอน จังหวัดอุบลราชธานี. วารสาร วิศวกรรมศาสตร์ ม.อบ. 9(1): 48-55.
[6] คลอเคลีย วจนะวิชากร, ปานจิต ศรีสวัสดิ์ และ วรัญญู ทิพย์โพธิ์ 2558. การประยุกต์ใช้แผนผังสายธารคุณค่าในการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทานหวดนึ่งข้าวอัตโนมัติในจังหวัดอุบลราชธานี. วารสาร วิศวกรรมศาสตร์ ม.อบ. 8(2): 1-13.
[7] สนั่น เถาชารี และระพีพันธ์ ปิตาคะโส 2555. การประยุกต์ใช้แผนผังสายธารคุณค่าในการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทานข้าวในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. วารสารวิจัย มข. 17(5): 687-705.