การพัฒนากระบวนการวิเคราะห์ภาพถ่ายเรือนยอดเพื่อใช้แปลผลเป็นปริมาณเชื้อเพลิงสะสมบนผิวดินในป่าเต็งรัง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้แสดงข้อมูลในการพัฒนากระบวนการวิเคราะห์ค่าปริมาณเชื้อเพลิงสะสมบนผิวดินในป่าเต็งรัง บริเวณอุทยานแห่งชาติลำน้ำน่าน จังหวัดอุตรดิตถ์ มีพื้นที่ป่าเต็งรังประมาณ 100 ไร่ กำหนดจุดเก็บข้อมูลทั้งสิ้น 5 จุดโดยอาศัยเกณฑ์การกำหนดข้อมูลพื้นที่ที่มีความสูง 400 - 600 เมตรจากระดับน้ำทะเล ความลาดชัน 8 -10 องศาทำมุมกับแนวระดับ การเก็บข้อมูลภาพจะทำการถ่ายภาพเรือนยอดต้นไม้และทำการเก็บข้อมูลภาพทุกสัปดาห์เป็นประจำ ทำการพัฒนาระบบดึงข้อมูลจากแม่ข่ายเพื่อนำข้อมูลภาพเรือนยอดมาใช้วิเคราะห์ และทำปรับโทนสีขาว/ดำแก่รูปภาพ กรอบข้อมูลภาพที่ใช้จะกำหนดให้มีพฤติกรรมการปกคลุมของเรือนยอดคิดเป็นร้อยละพื้นที่ประมาณ 85 - 95 ของพื้นที่ ผลการวิเคราะห์พบว่า ในเวลาที่เรือนยอดยังไม่เกิดการผลัดใบอยู่ประมาณร้อยละ 85 - 95 ของพื้นที่ซึ่งเมื่อแปลผลเป็นปริมาณเชื้อเพลิงที่สะสมบนผิวดินด้านล่างเรือนยอดแล้วจะมีค่าประมาณ 0.04 - 0.11 กิโลกรัมต่อตารางเมตร เมื่อถึงช่วงกลางเดือนมีนาคมซึ่งนับเป็นช่วงต้นของฤดูการเกิดไฟป่าในประเทศไทย ค่าร้อยละของพื้นที่เม็ดสีดำจะอยู่ในช่วง 20 - 30 ของพื้นที่ทั้งหมดในกรอบข้อมูลภาพ เทียบเท่ากับปริมาณเชื้อเพลิงที่สะสมบนพื้นที่ประมาณ 0.33 - 0.48 กิโลกรัมต่อตารางเมตร ข้อมูลดังกล่าวถูกใช้สร้างแนวโน้มการสะสมเชื้อเพลิงบนผิวดินของป่าเต็งรังเพื่อใช้ขยายผลสู่การคาดการณ์ปริมาณเชื้อเพลิงในป่าเต็งรังจากภาพถ่ายเรือนยอดมีค่าความคลาดเคลื่อน 18% ตามเงื่อนไขตั้งต้นดังกล่าว และสามารถใช้เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจจัดการเชื้อเพลิง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืชกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. ยุทธศาสตร์/มาตรการแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควันปี 2556.
นวพล ลินต๋า. การหาพื้นที่เผาไหม้จากไฟป่าด้วยภาพดาวเทียม Sentinel-2 กรณีศึกษา อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน [วิทยานิพนธ์ปริญญาตรี]. ภาควิชาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2563.
พงษ์ธร วิจิตรกูล, การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อความรุนแรงไฟในป่าเต็งรัง, ใน: การประชุมวิชาการเครือข่ายวิศวกรรมเครื่องกลแห่งประเทศไทย ครั้งที่ 26 ME-NETT, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี; 2555. 225-236.
พงษ์ธร วิจิตรกูล. การจำลองรูปแบบการจัดเรียงตัวของตอซังข้าวที่มีผลต่อความรุนแรงไฟ, วารสารเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี (Journal of Industrial Technology Ubon Ratchathani Rajabhat University), อุบลราชธานี. ปีที่ 8 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม - ธันวาคม 2561. น. 155 – 168.
พงษ์ธร วิจิตรกูล. การประเมินค่าความร้อนจำเพาะของเชื้อเพลิงเพื่อพัฒนากระบวนการช่วยตัดสินใจชิงเผาป่าเต็งรัง กรณีศึกษา: เขตอุทยานแห่งชาติลำน้ำน่าน จังหวัดอุตรดิตถ์ (ประเทศไทย), วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น), ปีที่ 16 ฉบับที่ 2, กรกฎาคม - ธันวาคม 2564. น. 1-12.
ปัญญากร ดีเรือน และ วัชรพงษ์ ธัชยพงษ์. การวิเคราะห์ค่าความร้อนของใบไม้เพื่อทำนายความรุนแรงของไฟป่าเต็งรัง. ใน: นุชิดา สุวแพทย์, บรรณาธิการ. การประชุมวิชาการเครือข่ายวิศวกรรมเครื่องกลแห่งประเทศไทย ครั้งที่ 33; 2 – 5 กรกฎาคม 2562; มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (มหาสารคาม); 2562. น. 135 – 141.
Alan A. Ager et al. Using transboundary wildfire exposure assements to improve fire management programs: a case study in Greece. International Journal of Wildland Fire 2018; 27: 501-513.
Crowe, A. R. a. K. A. A simulation-optimization model for selecting the location of fuel-breaks to minimize expected losses from forest fires. Forest Ecology and Management 2010; 260: 1-11.
Curt T, Frejaville T. Wildfire policy in Mediterranean France: How far is it efficient and sustainable. Risk Analysis 2017; 38: 472-488.
David A. Schmidt, Alan H. Taylor and Carl N. Skinner. The influence of fuels treatment and landscape arrangement on simulated fire behavior, Southern Cascade Range, California. Forest Ecology and Management 2008; 255: 3170-3184.
Jennifer Sherry, Timothy Neale et a., Rethinking the maps: A case study of knowledge incorporation in Canadian wildfire risk management and planning. Journal of Environmental Management 2019; 234: 494-502.
Joaquim Sande Silva et al., Toward integrated fire management to promote ecosystem resilience. Society for Range Management 2022; 44(3): 227-234.
Kraisorn Wiriya and San Kaitpraneet. Fire Behavior in Dry Deciduous Dipterocarp Forest at Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary, Uthai Thani Province. Kasetsart Journal (Natural Science) 2009; 43: 41-47.
Kazuya Kaku. Sentinel Asia Evolution. 1 st JPTM for Sentinel Asia Step 3. 2013 November 27-29. Japan Aerospace Exploration Agency Satellite Applications and Promotion Center. Tokyo. Japan.
Lara A. Arroyo., Cristina Pascual. and Jose A. Manzanera. Fire models and methods to map fuel types: The role of remote sensing. Forest Ecology and Management Journal 2008 ; 256(6): 1239–1252.
Nalamphun, A., T. Santisuk and T.Smitinand. The defoliation of Teng (Shorea obtuse Wall) and Rang (Pentacme suavis A.DC.) at ASRCT Sakaerat Experiment Station. Journal of Biogeography 1986; 13: 345-358.
Pedro M. Palheiro., Paulo Fernandes and Miguel G. Cruz. A fire behaviour-based fire danger classification for maritime pine stands: Comparison of two approaches. Forest Ecology and Management Journal 2006; 234 : 1-12.
Somchai Pienstaporn. Forestry in Thailand, Forest Fire Control in Thailand. Forest Fire Control Division Royal Forest Department. Chaiyasit Liengsiri, editor. Bangkok; 2009.
Sharon London. Community-Based Fire Management in Lao People’s Democratic Republic: Past, Present and Future. Project Fire Fight Sou East Asia, A Global Initiative of the World Conservation Union (IUCN) and the World Wide Fund for Nature (WWF) International. Center for International Forestry Research (CIFOR). 2001 October; Jakarta, Indonesia.