การหาปัจจัยที่เหมาะสมของการขึ้นรูปภาชนะจากใบสับปะรดด้วยเทคนิคการออกแบบ การทดลองแฟคทอเรียลเต็มรูป
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาปัจจัยที่เหมาะสมสำหรับการขึ้นรูปภาชนะจากใบสับปะรดพันธุ์ปัตตาเวีย โดยใช้การออกแบบการทดลอง 23 แฟคทอเรียลเต็มรูป และการทดสอบคุณสมบัติทางกายภาพ คือ การรั่วซึมน้ำ ซึ่งเป็นการต่อยอดจากงานวิจัยก่อนหน้านี้ที่ไม่ได้กำหนดอัตราส่วนที่แน่ชัด ในกระบวนการทดลอง ได้ศึกษาปัจจัยทั้งหมด 3 ปัจจัย ที่ส่งผลต่อการขึ้นรูป ได้แก่ อัตราส่วนของเส้นใยใบสับปะรดต่อสารเชื่อมประสาน อุณหภูมิ และแรงดันในการขึ้นรูป แต่ละปัจจัยมีจำนวน 2 ระดับ ทำการทดลองซ้ำ 3 ครั้ง ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 โดยใช้โปรแกรม Minitab ในการวางแผนการทดลองและวิเคราะห์ผล เพื่อศึกษาผลกระทบจาก 3 ปัจจัยหลัก และหาผลกระทบหลัก ผลกระทบร่วม เพื่อยืนยันผลความมีนัยสำคัญของปัจจัย จากการทดลองพบว่า ปัจจัยที่เหมาะสมที่สุดในการขึ้นรูปภาชนะจากใบสับปะรด คือ อัตราส่วนของเส้นใยใบสับปะรดต่อสารเชื่อมประสาน 1:1 อุณหภูมิ 130 องศาเซลเซียส แรงดัน 8 บาร์ และมีค่าต้านการรั่วซึมน้ำได้ดีที่สุด ปัจจัยที่มีผลต่อการรั่วซึมน้ำ ได้แก่ อัตราส่วนของเส้นใยใบสับปะรดต่อสารเชื่อมประสาน (A) และผลกระทบร่วมระหว่างอุณหภูมิ (B) และแรงดัน (C) เป็นปัจจัยที่มีนัยสำคัญทางสถิติตามลำดับ สามารถสร้างแบบจำลองถดถอยที่ลดรูปของ เท่ากับ 89.58 + 59.42 A – 13.00 B + 13.83 C – 28.08 B×C ผลของค่า R2 มีค่าเท่ากับ 73.11% ซึ่งแสดงให้เห็นว่าสมการถดถอยดังกล่าวสามารถอธิบายความแปรปรวนของข้อมูลได้ในระดับที่น่าพอใจ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ. รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทย ปี 2566. เข้าถึงได้จาก: www.pcd.go.th/ebook/book18/PCD%202024.html [เข้าถึงเมื่อ 31 พฤษภาคม 2568]
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. รายงานการประชุมการบริหารจัดการการผลิตและการตลาดสินค้าสับปะรด ครั้งที่ 2/2566. เข้าถึงได้จาก: https://www.opsmoac.go .th/lampang-dwl-files-452791791004 [เข้าถึงเมื่อ 31 พฤษภาคม 2568]
กิตติศักดิ์ เมืองกลาง, ณัฐพงษ์ รักด่านกลา, ณัฐวุฒิ ดงกระโทก, ทักษ์ดนัย จันทีนอก, ธรรณธร ชิดการ. เครื่องขึ้นรูปภาชนะจากวัสดุธรรมชาติ. วารสารวิชาการเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. 2566;6(2):65–76.
สมเกียรติ สุทธิยาพิวัฒน์, ธมยันตี ประยูรพันธ์, มัณฑนา กระโหมวงศ์. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ การออกแบบและพัฒนาบรรจุภัณฑ์อาหารจากกาบหมากเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มที่นำสู่ความเข้มแข็งของชุมชนและเศรษฐกิจฐานราก. 2561. เข้าถึงได้จาก: https://elibrary.tsri.or. th/fullP/RDG60T0105/RDG60T0105_full.pdf [เข้าถึงเมื่อ 31 พฤษภาคม 2568]
ธนวัฒน์ คำหนัก, วุฒิสิทธิ์ จิตรหมั่น, อนุสรณ์ มะลิวอ. การออกแบบและสร้างแม่พิมพ์ในการปั๊มขึ้นรูปภาชนะจากใบสับปะรด [ปริญญานิพนธ์ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ลำปาง; 2566.
ประไพศรี สุทัศน์ ณ อยุธยา, พงศ์ชนัน เหลืองไพบูลย์. การออกแบบและวิเคราะห์การทดลอง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ท้อปจำกัด; 2551.
ศุภชัย นาทะพันธ์. การออกแบบและวิเคราะห์การทดลองขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ: ซีเอ็ดยูเคชั่น; 2559.
ภัทรสินี ภัทรโกศล. สถิติเพื่อการวิจัยทางวิทยาศาสตร์. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2550.
ปรัชญา พละพันธ์. คู่มือวิเคราะห์และจัดการข้อมูลสถิติด้วย Minitab ฉบับมืออาชีพ. นนทบุรี: ไอดีซี พรีเมียร; 2560.
กิติศักดิ์ พลอยพานิชเจริญ. สถิติสำหรับงานวิศวกรรม เล่ม 2 (ประมวลผลด้วย MINITAB). กรุงเทพฯ: สมาคมส่งเสริมเทคโนโลยี (ไทย-ญี่ปุ่น); 2547.
ชาตรี หอมเขียว, ชัยณรงค์ ศรีวะบุตร, วรพงค์ บุญช่วย. สภาวะการขึ้นรูปที่เหมาะสมที่สุดในการผลิตภาชนะบรรจุอาหารจากใบมันสำปะหลัง. วารสารวิศวกรรมศาสตร์และนวัตกรรม. 2568;18(1):63–65.
ไกรสร วงษ์ปู่, ปริดา จิ๋วปัญญา. การออกแบบและพัฒนาเครื่องขึ้นรูปภาชนะจากใบบัว. RMUTL Engineering Journal. 2564;6(1):19–27.
จันทิมา ชั่งสิริพร, พฤกระยา พงศ์ยี่หล้า, นิรณา ชัยฤกษ์. การผลิตบรรจุภัณฑ์เยื่อกระดาษขึ้นรูปจากฟางข้าวและชานอ้อยโดยใช้ไคโตซานเคลือบผิว. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 2565;27(1):20–30.
ชวิศา เชื้อแป้น, พรสวรรค์ อัศวแสงรัตน์. การศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการดูดซับเมททิลีนบลูด้วย MCM-41 ที่ผ่านการดัดแปรด้วยเอทิลอะซิเตต โดยใช้การออกแบบการทดลองแบบแฟคทอเรียลเต็มรูป. Engineering and Technology Horizons. 2559;33(2):84–91.
Chang SH, Teng TT, Ismail N. Screening of factors influencing Cu(II) extraction by soybean oil-based organic solvents using fractional factorial design. Journal of Environmental Management. 2011;92(10):2580–2585.
Montgomery DC. Design and Analysis of Experiments. 10th ed. United States of America: John Wiley & Sons Inc; 2019.
