การวิเคราะห์ความแห้งแล้งในพื้นที่ลุ่มน้ำเพชรบุรีด้วยดัชนีความแห้งแล้งแบบ TVDI จากข้อมูลดาวเทียมระบบ MODIS
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ลุ่มน้ำเพชรบุรีเป็นพื้นที่เกิดภาวะฝนทิ้งช่วงเป็นเวลานานอยู่บ่อยครั้ง ส่งผลให้เกิดความแห้งแล้งโดยเฉพาะพื้นที่การเกษตรนอกเขตชลประทาน ทั้งนี้ความชื้นในดินเป็นปัจจัยหนึ่งที่สัมพันธ์กับความรุนแรงของภัยแล้ง วิธีการสำรวจระยะไกลด้วยภาพถ่ายจากดาวเทียมเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถประเมินความชื้นดินในพื้นที่ห่างไกลได้เป็นบริเวณกว้างและติดตามสถานการณ์ความแห้งแล้งเป็นระยะเวลาต่อเนื่องได้ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความแห้งแล้งโดยใช้ดัชนีความแห้งแล้งแบบ Temperature Vegetation Dryness Index (TVDI) โดยเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ข้อมูลภาพผสมราย 8 วัน MOD09A1 และ MOD11A2 จากภาพถ่ายดาวเทียมระบบ MODIS ช่วงระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2562 ถึง 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 นำมาคำนวณค่าดัชนีพืชพรรณแตกต่างแบบนอร์มัลไลซ์ (NDVI) และอุณหภูมิพื้นผิวดิน (Ts) จากนั้นจึงสร้าง NDVI-Ts Feature Space สำหรับวิเคราะห์หาค่า TVDI เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับค่าความชื้นในดินโดยน้ำหนักของดินแห้งที่ตรวจวัดจากภาคสนาม ผลการวิจัยพบว่าดัชนี TVDI มีค่าตั้งแต่ 0.19–0.91 และมีความสัมพันธ์เชิงลบกับค่าความชื้นในดินโดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) เท่ากับ -0.82 โดยในพื้นที่ที่มีความชื้นในดินสูงเป็นพื้นที่นาข้าวในเขตชลประทานมีค่า TVDI เฉลี่ย 0.23 ส่วนในพื้นที่ที่มีความชื้นในดินต่ำเป็นพื้นที่ปลูกอ้อยนอกเขตชลประทานมีค่า TVDI เฉลี่ย 0.88 ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าดัชนีความแห้งแล้ง TVDI สามารถนำมาประเมินความชื้นในดินและติดตามสภาพความแห้งแล้งทางการเกษตรในพื้นที่ขนาดใหญ่ได้ อย่างไรก็ตามค่าดัชนี TVDI มีข้อจำกัดในช่วงฤดูฝนเนื่องจากข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียม MODIS ไม่สามารถประมวลผลข้อมูลอุณหภูมิพื้นผิวดินได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Keyantash, J., & Dracup, J. A. (2002). The quantification of drought: an evaluation of drought indices. Bulletin of the American Meteorological Society, 83(8), 1167–1180.
Chen, W.Y., Xiao, Q.G., & Shen, Y.W. (1994). Application of the anomaly vegetation index to monitoring heavy drought in 1992. Journal of Remote Sensing, 9(2), 106–112. (in Chinese).
Kogan, F.N. (1995). Application of vegetation index and brightness temperature for drought detection. Advances in Space Research, 15(11), 91–100.
Price, J. C. (1985). On the analysis of thermal infrared imagery: The limited utility of apparent thermal inertia. Remote Sensing of Environment, 18(1), 59–73.
Jackson, R. D., & Pinter, P. J. (1981). Detection of water stress in wheat by measurement of reflected solar and emitted thermal IR radiation. In The International Colloquium Spectral Signatures of Objects in Remote Sensing. 399–406. September 8-11, 1981, Avignon (France): Institute National de la Recherche Agronomique.
Sandholt, I., Rasmussen, K., & Andersen, J. (2002). A simple interpretation of the surface temperature/vegetation index space for assessment of surface moisture status. Remote Sensing of Environment, 79(2-3), 213-224.
Bai, J. –J., Yu, Y., & Di, L. (2017). Comparison between TVDI and CWSI for drought monitoring in the Guanzhong Plain, China. Journal of Integrative Agriculture, 16(2), 389–397.
Karnieli, A., Agam, N., Pinker, R. T., Anderson, M., Imhoff, M. L., Gutman, G.G., Panov, N., & Goldberg, A. (2010). Use of NDVI and land surface temperature for drought assessment: merits and limitations. Journal of Climate, 23(3), 618–633.
Son, N. T., Chen, C. F., Chen, C. R., Chang, L. Y., & Minh, V. Q. (2012). Monitoring agricultural drought in the lower Mekong basin using MODIS NDVI and land surface temperature data. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 18, 417–427.
Patel, N. R., Anapashsha, R., Kumar, S., Saha, S. K., & Dadhwal, V. K. (2009). Assessing potential of MODIS derived temperature/vegetation condition index (TVDI) to infer soil moisture status. International Journal of Remote Sensing, 30(1), 23–29.
Han, Y., Wang, Y., & Zhao, Y. (2010). Estimating soil moisture conditions of the greater Changbai mountains by land surface temperature and NDVI. IEEE Transactions on Geoscience and Remote Sensing, 48(6), 2509–2515.
Garcia, M., Fernandez, N., Villagarcia, L., Domingo, F., Puigdefabregas, J., & Sandholt, I. (2014). Accuracy of the temperature-vegetation dryness index using MODIS under water-limited vs. energy-limited evapotranspiration conditions. Remote Sensing of Environment, 149, 100–117.
Chen, C. -F., Son, N. -T., Chang, L. -Y., & Chen, C. C. (2011). Monitoring of soil moisture variability in relation to rice cropping systems in the Vietnamese Mekong Delta using MODIS data. Applied Geography, 31(2), 463–475.
