เภสัชจลนศาสตร์ของยาออกซีเตตราไซคลินในสัตว์น้ำจืดเศรษฐกิจบางชนิด

Abstract

       ศึกษาเภสัชจลนศาสตร์ของยา Oxytetracycline (OTC) หลังจากการให้ยาแบบครั้งเดียว โดยฉีดเข้าช่องท้องที่ความ เข้มข้น 50 mg/kg ของน้ำหนักตัว ในปลาดุกลูกผสม ปลานิลแดง และปลาหมอไทย แล้วสุ่มเก็บเลือด เนื้อเยื่อตับ ไต และกล้ามเนื้อปลาจำนวน 5 ตัว ที่เวลาต่าง ๆ หลังจากปลาได้รับยา นำไปตรวจวัดความเข้มข้นของ OTC โดยเทคนิค HPLC พบว่ารูปแบบการกระจายตัวของ OTC ในน้ำเลือดปลาทั้งสามชนิดคล้ายคลึงกัน โดยระดับความเข้มข้นสูงสุดของยา ในน้ำเลือด (Cmax) ของปลาดุกลูกผสม ปลานิลแดง และปลาหมอไทยเท่ากับ 16.66, 39.86 และ 12.25 mg/L ตามลำดับ ที่เวลา 1 ชั่วโมงหลังจากปลาได้รับยา และปลานิลแดงมีค่าครึ่งชีวิตของการกำจัดยา (T1/2) ต่ำสุด อยู่ที่ 31.16 ชั่วโมง ตามด้วยปลาดุกลูกผสม (38.34 ชั่วโมง) และปลาหมอไทย (44.35 ชั่วโมง) พื้นที่ใต้กราฟระหว่างความเข้มข้นกับเวลา (AUC) ของปลาหมอไทย ปลานิลแดง และปลาดุกลูกผสม เท่ากับ 1042.75, 953.10 และ 854.41 มิลลิกรัมชั่วโมงต่อลิตร ตามลำดับ ข้อมูลดังกล่าวชี้ให้เห็นว่าปลานิลแดงมีอัตราการกำจัดยาที่สูงกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับปลาดุกลูกผสม และปลาหมอไทย

       Pharmacokinetics of oxytetracycline (OTC) with a single dose of 50 mg/kg body weight after intraperitoneal (IP) injection in 3 economic freshwater fishes: hybrid catfish, red tilapia and climbing perch was conducted. Blood samples, liver, kidney and muscular tissues from 5 fish were sampled at different time interval after drug administration. OTC concentration in plasma and tissues was determined using high-performance liquid chromatography (HPLC) and analyzed using a non-compartmental pharmacokinetic model. The results showed tissue distribution profile of OTC in 3 fish species was found to be very similar, whereas maximum plasma concentration (Cmax) of hybrid catfish, red tilapia and climbing perch was 16.66, 39.87 and 12.25 mg/L, respectively, after 1 h administration. According to one-compartment pharmacokinetic model, elimination half-life (T1/2) of hybrid catfish, red tilapia and climbing perch was 38.34, 31.16 and 44.35 h, respectively. Area under the curve (AUC) of hybrid catfish, red tilapia and climbing perch was 854.41, 953.10 and 1042.75 mg.hr/L, respectively. It was suggested that red tilapia performed higher rate of OTC elimination, compared to hybrid catfish and climbing perch.