การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อการขยายพันธุ์และการชักนำเหง้าขนาดเล็กจากว่านชักมดลูกตัวเมีย (Curcuma comosa Roxb.)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาผลของสารควบคุมการเจริญเติบโตที่เหมาะสมต่อการชักนำหน่อของว่านชักมดลูกตัวเมีย (Curcuma comosa Roxb.) โดยนำหน่ออ่อนปลอดเชื้อความยาว 2 เซนติเมตร ผ่าครึ่งตามยาว แล้วเพาะเลี้ยงบนอาหาร MS (Murashige and Skoog) ที่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโต BA ความเข้มข้น 3 มิลลิกรัมต่อลิตร เพื่อเพิ่มจำนวนหน่ออ่อน จากนั้นทำการแยกหน่ออ่อนออกเป็นต้นเดี่ยว เพาะเลี้ยงบนอาหาร MS เพื่อให้อยู่ในสภาวะปราศจากสารควบคุมการเจริญเติบโต เพาะเลี้ยงเป็นเวลา 2 สัปดาห์ จากนั้นย้ายชิ้นส่วนพืชลงในอาหารที่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโตต่างๆ 1) อาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 1, 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร 2) อาหาร MS ที่เติม kinetin ความเข้มข้น 1, 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร และ 3) อาหาร MS ที่เติม TDZ ความเข้มข้น 0.5, 1 และ 1.5 มิลลิกรัมต่อลิตร เพาะเลี้ยงเป็นเวลา 4 สัปดาห์ พบว่า อาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 3 มิลลิกรัมต่อลิตร สามารถชักนำให้ว่านชักมดลูกตัวเมียเกิดหน่อมากที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% เฉลี่ย 2.11 หน่อต่อชิ้นส่วนพืช อาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวหน่อเฉลี่ยสูงสุด 12.99 เซนติเมตร และอาหาร MS ที่ปราศจากสารควบคุมการเจริญเติบโตให้ความยาวรากมากที่สุดเฉลี่ย 6.63 เซนติเมตร เช่นเดียวกับอาหาร MS ที่เติม kinetin ความเข้มข้น 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวรากเฉลี่ย 6.16 และ 6.47 เซนติเมตร ตามลำดับ จากนั้นนำพืชไปศึกษาการเกิดเหง้าขนาดเล็ก โดยเพาะเลี้ยงบนอาหาร MS ที่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโต BA ความเข้มข้น 1, 3 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับซูโครส ความเข้มข้น 30, 60 และ 90 กรัมต่อลิตร เป็นเวลา 4 สัปดาห์ พบว่า ว่านชักมดลูกตัวเมียที่เพาะเลี้ยงบนอาหาร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับน้ำตาลซูโครส 30 กรัมต่อลิตร สามารถชักนำให้เกิดต้นที่มีความยาวลำต้นและความยาวรากมากที่สุด โดยทุกสูตรอาหารไม่สามารถชักนำให้เกิดเหง้าขนาดเล็กในขวดทดลองได้ แต่พบการสะสมแป้งที่บริเวณส่วนโคนลำต้นในสูตรอาหารที่เติมซูโครส 60 และ 90 กรัมต่อลิตร หลังจากนั้นนำต้นว่านชักมดลูกตัวเมียย้ายปลูกลงในโรงเรือน เป็นเวลา 4 สัปดาห์ เพื่อศึกษาอัตราการรอดชีวิต พบว่า ต้นว่านชักมดลูกตัวเมียมีอัตราการรอดชีวิตถึง 66 - 100 เปอร์เซ็นต์
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธ์ ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนครเอกสารอ้างอิง
W. Peerasak, Plant Resources of South-East Asia No.9 : Plant yielding non-seed carbohydrate, 2nd ed. Bangkok: Thailand Institute of Scientific and Technology Research Press, 2001.
Department of Agriculture Extension. (2019, September 10). Survey Statistic Transplant of Wan Chak Mood Look. [Online]. Available: http://www.agriinfo.doae.go.th
K. Rawiwan, “Secondary metabolite and biology activity of Wan Chak Mood Look distributed in Thai market,” Journal of Science and Technology Ubon Ratcha- thani University, vol. 19, no. 1, 2017.
T. R. Sharma and B. M. Singh, “In vitro microrhizome induction in Zingiber offcinale Rosc.,” Plant Cell Rep, vol. 15, 1995.
K. Chantana, “Factors affecting invitro microrhizome induction of Alpinia galanga Swartz and Alpinia nigra Burrt,” Research report, Dept. Science. Suan Sunandha Rajabhat Univ., Bangkok, Thailand, 2010.
R. Watcharin, “Chromosomal Enrichment of Curcuma longa L. and Curcuma zedoaria (Christm.) Roscoe by Colchicine in aseptic Conditions,” M.S. Thesis, Dept. Horticulture. Kasetsart Univ., Bangkok, Thailand, 2001.
N. Sanghamitra, “In vitro multiplication and microrhizome induction in Curcuma aromatica Salisb.,” Plant Growth Regulation, vol. 32, no. 1, 2000.
P. Phattaraporn, S. Piyaporn and S. Surapon, “Vitro Propagation of Globba marantina L.,” KKU Research Journal, vol. 19, no. 4, 2014.
Department of Agriculture. (2019, September 15). Promote the cultivation of 18 GAP herbs. [Online]. Available:http://www.kaset1009.com
T. Murashige and F. Skoog, “A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue culture,” Physiologia Plantrum, vol. 15, 1962.
R. Khwanduean, S. Supavee and M. Phukphon, “Effect of BA and NAA on in Vitro Culture of Young Leaves of Caladium bicolor Vent,” SDU Res. J, vol. 10, no. 3, 2017.
B. Phopgao, K. Chintana and U. Warut, “In vitro culture of Hippeastrum johnsonnii Bury and Caladium bicolor Vent,” Naresuan University Journal, vol. 19, no. 1, 2011.
P. Kanika, S. Therapas, C. Sripan, J. Torwut and S. Piti, “Effect of Kinetin on in vitro Growth of Jerusalem artichoke,” Research Report, Rajamangala University of Tech-nology Suvarnabhumi., Univ., Nonthaburi, Thailand, 2014.
L.H. Nguyen, D.T. Doan, K. H. Tae and Y. S. Moon, “Micropropagation of zedoary (Curcuma zedoaria Roscoe.) a valuable medicinal plant,” Plant Cell Tissue and Organ Culture, vol. 81, 2005.
C. Aphichat, N. Phongyuth and P. Pitak, “Effects of BA on Micropropagation of Boesenbergia pandurate Holtt.,” Journal of Agriculture, vol 17, no. 2, 2001.
J. Chonthicha, T. Siwaporn and S. Chamchuree, “Effects of Light Source and Sucrose on in vitro Microrhizome Formation of Ginger,” Agricultural Sci. J, vol. 49, no. 1 (Suppl.), 2018
V. Anushri, D. Vibha and P. S. Srivastava, “A protocol for in vitro mass propagation of asiatic hybrids of lily through liquid stationary culture,” In vitro Cell. Dev. Biol, vol. 36, 2000.
P. Waraporn, Plant tissue culture Techno-logy: Foundation to application in pharmacy, 1st ed. Khonkaen: Khonkaen- pimpattana Press, 2014.
C. Rodjanacorn, C. Ngarmnij, K. Nutthawut , L. Rawit, N. Nattapon, M. Atchara, J. Thaya and S. Puangpaka, “In Vitro Propagation of Curcuma candida (Wall.) Techapr. & Škornick., a Vulnerable Plant of Thailand,” SWU Sci. J, vol. 35, no. 2, 2019.
K. Anupan and Y. Weerachon, “Effects of Light, Sucrose and Plant Growth Retardants on in vitro Microrhizome Induction of Curcuma longa L.,” NU Science Journal, vol. 2, no.1, 2005.
Y. Mehwish, A. Touqeer, S. Gaurav, S. Alvaro and H. A. Ishfaq, “Review: role of carbon sources for in vitro plant growth and development,” Molecular Biology Reports, vol. 40, 2012.
K. Srisunan and J. Yaowapa, “Effect of Substrates on Growth and Yield of Chinese Kale in Substrate Culture,” Thai Science and Technology Journal, vol. 10, no. 2, 2002.
