การประเมินศักยภาพของวัสดุเหลือทิ้งจากข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ เป็นเชื้อเพลิงชีวมวลทางเลือกเพื่อลดหมอกควันในจังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาศักยภาพของวัสดุเหลือทิ้งจากการเพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงทดแทนประเภทชีวมวลสำหรับระบบเผาไหม้ขนาดเล็ก (ไม่เกิน 50 kW) เปรียบเทียบกับการเผาไหม้ในที่โล่ง ซึ่งเป็นแนวทางดั้งเดิมที่นิยมดำเนินการในภาคการเกษตร ผลการศึกษาพบว่า เศษวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรของจังหวัดเชียงใหม่ในปี พ.ศ.2566-2567 มีปริมาณรวมทั้งสิ้น 1,159,316.84 ตัน โดยเศษวัสดุเหลือทิ้งจากข้าวโพดเลี้ยงสัตว์มีค่าประมาณ 731,910.66 ตัน เมื่อพิจารณาคุณสมบัติทางเคมีพบว่า เศษข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ให้ค่าความร้อนต่ำเฉลี่ยประมาณ 17.15 MJ/kg ส่งผลให้มีศักยภาพของเชื้อเพลิงชีวมวลด้านพลังงานความร้อน เท่ากับ 12,552,267.82 GJ ผลการประเมินสารมลพิษทางอากาศ พบว่า การนำเศษข้าวโพดเลี้ยงสัตว์มาใช้เป็นเชื้อเพลิงชีวมวลสามารถลดมลพิษได้ 31,387.55 ตัน หรือคิดเป็นปริมาณสารมลพิษที่ลดลงได้ 63.08% นอกจากนี้ การประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในระดับขั้นปลายด้วยวิธี ReCiPe 2016 พบว่า ทางเลือกการนำเศษข้าวโพดเลี้ยงสัตว์มาใช้ประโยชน์ด้านเชื้อเพลิงชีวมวลสามารถลดผลกระทบต่อสุขภาพมนุษย์ได้ 2.43x10-6 DALY/kg และลดผลกระทบต่อระบบนิเวศได้ 6.63x10-10 species·y/kg สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อมของการใช้เศษวัสดุเหลือทิ้งจากการเพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์เป็นเชื้อเพลิงชีวมวล ซึ่งเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนเพื่อการลดการเผาในที่โล่ง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนายเรืออากาศ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง กองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
- บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนายเรืออากาศถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนายเรืออากาศ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ หรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรณ์จากวารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนายเรืออากาศ ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ, “ข้อมูลย้อนหลัง (รายปี): สถานการณ์หมอกควัน (ภาคเหนือ) ปี พ.ศ.2567,” Air4Thai: ระบบรายงานคุณภาพอากาศประเทศไทย [ออนไลน์]. Available: http://air4thai.pcd.go.th/webV3/# /History (เข้าถึงเมื่อ: 28 พฤษภาคม 2568).
สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน), “ASIA-AQ บินเก็บคุณภาพอากาศ..เติมเต็มข้อมูล-ตอบโจทย์แหล่งที่มา PM 2.5, ” [ออนไลน์]. Available: https://www.gistda.or.th/news_ view.php? n_id=8474&lang=EN (เข้าถึงเมื่อ: 28 พฤษภาคม 2568).
P. Ponsawansong et al., “Sources of PM2.5 oxidative potential during haze and non-haze seasons in Chiang Mai, Thailand,” Aerosol and Air Quality Research, vol. 23, no. 10, pp. 1-17, October, 2023.
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดเชียงใหม่, “ข้อมูลพื้นฐานของจังหวัดเชียงใหม่,” [ออนไลน์]. Available: https://www.opsmoac.go.th/chiangmai-dwl-files-461691791926?utm_source=chatgpt.com (เข้าถึงเมื่อ: 28 พฤษภาคม 2568).
G. Ruggeri, C. Mazzocchi, E. De Marchi, A. Banterle, and G. Sali, “Provincial assessment of agricultural biomass residues for renewable energy in Italy,” Energy Reports, vol. 13, pp. 2946–2957, June, 2025.
M. Pradeep, N. L. Panwar, and N. Divyangkumar, “Torrefaction of agricultural biomass: A state-of-the-art review on transforming waste into clean energy,” Energy 360, vol. 3, pp. 1-17, June, 2025.
M. Cortazar et al., “A comprehensive review of primary strategies for tar removal in biomass gasification,” Energy Conversion and Management, vol. 276, pp.1-36, January, 2023.
J. Zhu, X. Fei, and K. Yin, “Assessment of waste-to-energy conversion technologies for biomass waste under different shared socioeconomic pathways,” Energy & Environmental Sustainability, vol. 1, no. 2, pp. 1-10, June, 2025.
W. H. Chen et al., “Progress in biomass torrefaction: Principles, applications and challenges,” Progress in Energy and Combustion Science, vol. 82, pp. 1-34, January, 2021.
S. S. Siwal, K. Sheoran, A. K. Saini, D. V. N. Vo, Q. Wang, and V. K. Thakur, “Advanced thermochemical conversion technologies used for energy generation: Advancement and prospects,” Fuel, vol. 321, August, 2022.
L. J. Nunes, J. C. D. O. Matias, and J. P. D. S. Catalão, Torrefaction of biomass for energy applications: from fundamentals to industrial scale, 1st ed. Amsterdam, The Netherlands: Academic Press, 2017.
W. H. Chen, J. Peng, X. T. Bi, “A state-of-the-art review of biomass torrefaction, densification and applications,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, vol. 44, pp. 847-866, April, 2015.
M. P. P. Granado, A. M. T. Gadelha, D. S. Rodrigues, G. C. Antonio, and A. C. De Conti, “Effect of torrefaction on the properties of briquettes produced from agricultural waste,” Bioresource Technology Reports, vol. 21, February, 2023.
A. Kinyar and K. Bothongo, “The impact of natural gas, biomass, and energy from waste on CO2 and PM2.5 emissions in the UK: Does eco-innovation matter?,” Renewable Energy, vol. 249, August, 2025.
F. Bilgili, E. Koçak, Ü. Bulut, and S. Kuşkaya, “Can biomass energy be an efficient policy tool for sustainable development?,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, vol. 71, pp. 830–845, May, 2017.
R. Ulucak, “Linking biomass energy and CO2 emissions in China using dynamic Autoregressive-Distributed Lag simulations,” Journal of Cleaner Production, vol. 250, March, 2020.
C. Sulaiman, A. S. Abdul-Rahim, and C. A. Ofozor, “Does wood biomass energy use reduce CO2 emissions in European Union member countries? Evidence from 27 members,” Journal of Cleaner Production, vol. 253, April, 2020.
Y. Shen, S. Sun, S. Yun, and L. Huang, “Impacts of biomass power generation on ambient air quality–evidence from China,” Applied Economics Letters, vol. 31, no. 16, pp. 1494–1498, March, 2024.
European Environment Agency (EEA), “EMEP/EEA air pollutant emission inventory guidebook 2023.” [Online]. Available: https://www.eea.europa.eu/en/analysis/publications/emep-eea-guidebook-2023 (Accessed: May. 25, 2025).
M. A. J. Huijbregts et al., “ReCiPe 2016 v1.1: A harmonized life cycle impact assessment method at midpoint and endpoint level. Report I: Characterization.” [Online]. Available: https://www.rivm.nl /sites/default/files/2018-11/Report%20ReCiPe_Update_20171002_0.pdf (Accessed: May. 25, 2025).
European Environment Agency (EEA), “1.A.4 Small combustion.” [Online]. Available: https://www.eea.europa.eu/publications/emep-eea-guidebook-2023/part-b-sectoral-guidance-chapters/1-energy/1-a-combustion/1-a-4-small-combustion-2023/view (Accessed: May. 25, 2025).
European Environment Agency (EEA), “3.F Field burning of agricultural residues.” [Online]. Available: https://www.eea.europa.eu/publications/emep-eea-guidebook-2023/part-b-sectoral-guidance-chapters/3-agriculture/3-f-field-burning-of/view (Accessed: May. 25, 2025).
T. Supasri and S. Sampattagul, “Attributional and consequential life cycle assessment for biomass energy production from maize cob in Chiang Dao district,” Thai Environmental Engineering Journal, vol. 33, no. 1, pp. 11–19, January-April, 2019.
สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ และสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, “ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580,” [ออนไลน์]. Available: https://www.nesdc.go.th/ download/document/SAC/NS_SumPlanOct2018.pdf (เข้าถึงเมื่อ: 16 กรกฎาคม 2568).
A. Koopmans and J. Koppejan, “Agricultural and forest residues – generation, utilization and availability.” [Online]. Available: https://www.fao.org/4/ad576e/ad576e00.pdf (Accessed: May. 20, 2025).
สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน, “แผนพัฒนากำลังการผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ. 2561-2580,” [ออนไลน์]. Available: https://www.eppo.go.th/images/Infromation_service/public_relations/ PDP2018/PDP2018Rev1.pdf (เข้าถึงเมื่อ: 29 พฤษภาคม 2568).
C. D. Bray, W. Battye, V. P. Aneja, D. Q. Tong, P. Lee, and Y. Tang, “Ammonia emissions from biomass burning in the continental United States,” Atmospheric Environment, vol. 187, pp. 50–61, August, 2018.
R. Daroudi, A. A. Sari, A. Nahvijou, and A. Faramarzi, “Cost per DALY averted in low, middle- and high-income countries: evidence from the global burden of disease study to estimate the cost-effectiveness thresholds,” Cost Effectiveness and Resource Allocation, vol. 19, no. 7, February, 2021.
Thailand Board of Investment, “Macroeconomics: Facts about Thailand.” [Online]. Available: https://www.boi.go.th/index.php?page=macroeconomics (Accessed: July. 2, 2025).
สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, “ร่างแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13,” [ออนไลน์]. Available: https://www.nesdc.go.th/download/Plan13/Doc/Plan13_DraftFinal.pdf. (เข้าถึงเมื่อ: 2 กรกฎาคม 2568).
