การเปรียบเทียบปริมาณโปรตีนและฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมมารดา ตามคัมภีร์ปฐมจินดา
คำสำคัญ:
การแพทย์แผนไทย, คัมภีร์ปฐมจินดา, น้ำนมมารดา, โปรตีน, ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระบทคัดย่อ
คุณภาพของน้ำนมมารดาที่ดีช่วยให้ทารกมีการเจริญเติบโตและมีภูมิคุ้มกันที่ดี การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เปรียบเทียบปริมาณโปรตีนและฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมมารดาระหว่างลักษณะน้ำนมดีและลักษณะน้ำนมไม่ดีตามคัมภีร์ปฐมจินดา 2) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางสูติกรรม ได้แก่ อายุมารดา อายุครรภ์ที่คลอด น้ำหนักตัวทารกแรกคลอด โรคประจำตัว ภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ วิธีการคลอด และระยะน้ำนมกับปริมาณโปรตีนและฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมมารดา ที่ให้นมบุตรระหว่าง 4 วัน – 6 เดือน ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดสงขลา จำนวน 30 คน โดยทำการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) และคัดเลือดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้วิธีการขอคำแนะนำ (Snow Ball) จากเจ้าหน้าที่เทศบาลนครหาดใหญ่ จ.สงขลา แบ่งกลุ่มตัวอย่างเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 มารดาลักษณะน้ำนมดี และกลุ่มที่ 2 มารดาลักษณะน้ำนมไม่ดี โดยใช้แบบประเมินคุณลักษณะทางกายภาพของมารดาตามคัมภีร์ปฐมจินดา เก็บข้อมูลระหว่างเดือนมกรคม ถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2563 เก็บตัวอย่างน้ำนมจากกลุ่มตัวอย่างคนละ 15 มิลลิลิตร นำน้ำนมมาทำแห้งแบบแช่เยือกแข็งด้วยเครื่อง freeze dry เก็บไว้ที่ -80 °C จากนั้นนำน้ำนมที่แช่แข็งมาทดสอบคุณภาพน้ำนม โดยนำมาละลายน้ำเพื่อวิเคราะห์หาปริมาณโปรตีนด้วยวิธี Bradford และฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH วิเคราะห์ข้อมูลลักษณะทั่วไปของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สถิตพรรณณา วิเคราะห์เปรียบเทียบปริมาณโปรตีนและฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมโดยใช้สถิติแมน-วิทนีย์ยู และหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางสูติกรรมกับปริมาณโปรตีนและฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมมารดาด้วยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมนแรงค์ ผลการวิจัยพบว่า ปริมาณโปรตีนของน้ำนมจากมารดาลักษณะน้ำนมดี (mean ± S.D. เท่ากับ 1.04 ± 0.23 มิลลิโมลต่อลิตร) และกลุ่มมารดาลักษณะน้ำนมไม่ดี (mean ± S.D. เท่ากับ 0.91 ± 0.22 มิลลิโมลต่อลิตร) ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p > 0.05 ส่วนฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในกลุ่มมารดาลักษณะน้ำนมดี (mean = 56.75, S.D. = 1.67) มีค่าสูงกว่ากลุ่มมารดาลักษณะน้ำนมไม่ดี (mean = 47.35, S.D. = 3.24) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p < 0.05 แสดงให้เห็นว่าน้ำนมจากมารดาลักษณะน้ำนมดีมีคุณภาพของน้ำนมที่สามารถบำบัดโรคได้ดีกว่าน้ำนมจากมารดาลักษณะน้ำนมไม่ดี นอกจากนี้ยังพบปัจจัยด้านระยะน้ำนมเป็นปัจจัยเดียวที่มีความสัมพันธ์กับปริมาณโปรตีนและฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมมารดา และปัจจัยด้านอายุของมารดาและภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ มีความสัมพันธ์กับฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในน้ำนมมของมารดา อย่างไรก็ตามยังมีองค์ประกอบของสารอื่น ๆ ในน้ำนม ได้แก่ ปริมาณไขมันคาร์โบไฮเดรต วิตามิน ดังนั้นจึงควรมีการศึกษาความสัมพันธ์ของลักษณะมารดาในคัมภีร์ปฐมจินดาต่อสารอาหารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพของน้ำนมมารดาต่อไป
Downloads
References
Foundation of Thai Traditional Medicine. (2016). Original Thai medical textbooks: Conservation book (4th ed.). Bangkok: Supawanit Publishing House.
Andreas, N. J., Kampmann, B., and Mehring Le-Doare, K. (2015). Human breast milk: A review on its composition and bioactivity. Early human development, 91(11), 629-635.
Arianna, A., Isadora, B., Silvia, M., Giacomo, F., and Luigi, C. (2018). Oxidative stress and necrotizing enterocolitis: Pathogenetic mechanisms, opportunities for Intervention, and role of human milk. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2018, 1-7.
Matos, C., Ribeiro, M., and Guerra, A. (2015). Breastfeeding: antioxidative properties of breast milk. Journal of applied biomedicine, 13(3), 169-180.
Bachour, P., Yafawi, R., Jaber, F., Choueiri, E., and Abdel-Razzak, Z. (2012). Effects of smoking, mother's age, body mass index, and parity number on lipid, protein, and secretory immunoglobulin A concentrations of human milk. Breastfeeding medicine: The official journal of the Academy of Breastfeeding Medicine, 7(3), 179-188.
Butts, C. A., Hedderley, D. I., Herath, T. D., Paturi, G., Glyn-Jones, S., Wiens, F., Stahl, B., and Gopal, P. (2018). Human milk composition and dietary intakes of breastfeeding women of different ethnicity from the Manawatu-Wanganui Region of New Zealand. Nutrients, 10(9), 1231.
Nouroozi, R. V., Noroozi, M. V., and Ahmadizadeh, M. (2015). Determination of protein concentration using bradford microplate protein quantification assay. International Electronic Journal of Medicine, 4(1), 11-17.
Martysiak-zurowska, D., and Wenta, W. (2012). A comparison of ABTS and DPPH methods for assessing the total antioxidant capacity of human milk. Acta scientiarum polonorum, Technologia alimentaria, 11(1), 83-89.
Mehta, R., and Petrova, A. (2014). Is variation in total antioxidant capacity of human milk associated with levels of bio-active proteins? Journal of Perinatology, 34, 220-222.
Chung, M.-Y. (2014). Factor affecting human milk composition. Pediatrics and Neonatology, 55(6), 421-422
Jelena, Z., Slavica, S., Natasa, T., Marko, D., Gordana, K., and Tatjana, J. (2015). Antioxidants and antioxidant capacity of human milk. Acta Facultatis Medicae Naissensis, 32(2), 115-125.
Tijerina-Saenz, A., Innis, S. M., and Kitts, D. D. (2009). Antioxidant capacity of human milk and its association with vitamins A and E and fatty acid composition. Acta paediatrica, 98(11), 1793-1798.
Gidrewicz, D. A., and Fenton, T. R. (2014). A systematic review and meta-analysis of the nutrient content of preterm and term breast milk. BMC pediatrics, 14, 216.
Zarban, A., Taheri, F., Chahkandi, T., Sharifzadeh, G., and Khorashadizadeh, M. (2009). Antioxidant and radical scavenging activity of human colostrum, transitional and mature milk. Journal of clinical biochemistry and nutrition, 45(2), 150-154.
Ballard, O., and Morrow, A. L. (2013). Human milk composition: nutrients and bioactive factors. Pediatric clinics of North America, 60(1), 49-74.
Klein, K., Bancher-Todesca, D., Graf, T., Garo, F., Roth, E., Kautzky-Willer, A., and Worda, C. (2013). Concentration of free amino acids in human milk of women with gestational diabetes mellitus and healthy women. Breastfeeding medicine: The official journal of the Academy of Breastfeeding Medicine, 8(1), 111-115.
Morceli, G., Honorio-França, A. C., Fagundes, D. L., Calderon, I. M., and França, E. L. (2013). Antioxidant effect of melatonin on the functional activity of colostral phagocytes in diabetic women. PloS one. 8(2), Article e56915.
Paduraru, L., Dimitriu, D. C., Avasiloaiei, A. L., Moscalu, M., Zonda, G. I., and Stamatin, M. (2018). Total antioxidant status in fresh and stored human milk from mothers of term and preterm neonates. Pediatrics & Neonatology, 59(6), 600-605.
Olivares, M., Albrecht, S., De Palma, G., Ferrer, M. D., Castillejo, G., Schols, H. A., and Sanz, Y. (2015). Human milk composition differs in healthy mothers and mothers with celiac disease. European journal of nutrition, 54(1), 119-128.
Nuampa, S., Sinsuksai, N., Phahuwatanakorn, W., and Chanprapaph, P. (2014). Personal factors, first feeding time and nurse support in predicting successful exclusive breastfeeding at discharge in mothers with cesarean section. Journal of Nursing Science, 31(2), 49-59.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 International (CC-BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของวารสารสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
