ลักษณะคุณภาพของเมล็ดและโครงสร้างของส่วนสะสมอาหาร ในข้าวพันธุ์สังข์หยดเมล็ดขุ่นและใส

บทคัดย่อ

ข้าวพันธุ์สังข์หยดมีเยื่อหุ้มเมล็ดสีแดง คุณภาพการหุงต้มดี และคุณค่าทางโภชนาการสูง จึงเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้บริโภคที่รักสุขภาพ แต่ข้าวสังข์หยดมีลักษณะความขุ่นและใสของเมล็ดเกิดขึ้นในสัดส่วนที่แตกต่างกันทั้งในและระหว่างประชากรและต่างพื้นปลูก วัตถุประสงค์ของการศึกษาครั้งนี้เพื่อประเมินลักษณะคุณภาพของเมล็ดและโครงสร้างของส่วนสะสมอาหารในข้าวพันธุ์สังข์หยดเมล็ดขุ่นและใส เก็บตัวอย่างจากแปลงเกษตรกร 22 ตัวอย่าง ปลูกทดสอบในรุ่นลูก ทำการวัดความแตกต่างของเมล็ดขุ่นและใสจากลักษณะคุณภาพของเมล็ดทางกายภาพ ทางเคมี และศึกษาโครงสร้างของส่วนสะสมอาหารเมล็ดขุ่นและใสภายใต้กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด (SEM) พบว่าเมล็ดใสมีความหนามากกว่าเมล็ดขุ่น (1.59 และ 1.55 มิลลิเมตร ตามลำดับ) น้ำหนัก 100 เมล็ดของเมล็ดใส (1.50 กรัม) หนักมากกว่าเมล็ดขุ่น (1.43 กรัม) ปริมาณไขมัน (11.32-11.40 %) และอมิโลส (5.38-5.50 %) มีค่าไม่แตกต่างกัน โครงสร้างของแป้งในเมล็ดใสเกาะตัวกันแน่นกว่าเมล็ดขุ่น ขนาดเม็ดแป้งของเมล็ดใส (3.09-10.04 µm) ใหญ่กว่าเมล็ดขุ่น (2.66-9.49 µm) และเมล็ดใสมีช่องว่างภายในเซลล์มากกว่าเมล็ดขุ่น ดังนั้นความแตกต่างของน้ำหนักในเมล็ดขุ่นและใสจะส่งผลต่อคุณภาพการซื้อขาย ส่วนการเรียงตัวของเม็ดแป้งและช่องว่างของโครงสร้างแป้งภายในเมล็ดอาจเกี่ยวข้องกับคุณภาพการหุงต้มซึ่งควรมีการศึกษาต่อไป