Development of Peltier-based Temperature Control Technology for Silkworm Rearing Houses and Community Cocoon Production in Surin Province.
Main Article Content
Abstract
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีควบคุมอุณหภูมิแบบเพลเทียร์สำหรับโรงเลี้ยงไหมและการผลิตรังไหมชุมชน ณ กลุ่มสตรีทอผ้าไหมบ้านโพธิ์กง ตำบลเชื้อเพลิง อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ โครงการนี้เริ่มต้นด้วยการสัมภาษณ์เกษตรกรผู้เลี้ยงไหมและรังไหมในพื้นที่ และจัดเวทีเสวนาในชุมชนเพื่อระบุความท้าทายและข้อกำหนดในการออกแบบโรงเลี้ยงไหมและรังไหมชุมชน ผลการศึกษาเผยให้เห็นประเด็นสำคัญที่จำเป็นต้องได้รับการแก้ไข ได้แก่ ระบบโรงเลี้ยง การควบคุมอุณหภูมิ การควบคุมความชื้น และการป้องกันแมลงศัตรูพืชสำหรับหนอนไหมและรังไหม ผลการวิจัยเหล่านี้นำไปสู่การออกแบบต้นแบบเทคโนโลยีควบคุมอุณหภูมิแบบเพลเทียร์
ต้นแบบที่ออกแบบเป็นโครงสร้างเหล็กระบบปิด มีประตูบานเลื่อน ระบบระบายอากาศใต้หลังคา ระบบควบคุมอุณหภูมิ ระบบควบคุมความชื้น อุปกรณ์ควบคุมศัตรูพืช ชั้นวางอุปกรณ์ และชั้นเลี้ยงไหมแบบดั้งเดิม การประเมินประสิทธิภาพของต้นแบบแสดงให้เห็นว่าโรงเรือนสามารถรักษาอุณหภูมิที่เหมาะสมที่ 27-28 องศาเซลเซียสได้อย่างมีประสิทธิภาพ และควบคุมความชื้นภายในโรงเรือนได้ดี ส่งผลให้โรคไหม เช่น โรคใบไหม้ โรคใบไหม้ และโรคเชื้อราลดลงอย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนี้ยังช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตของไหมในช่วงฤดูร้อนเมื่อเทียบกับการเลี้ยงไหมแบบดั้งเดิม ซึ่งช่วยเพิ่มทั้งปริมาณการเลี้ยงไหมและผลผลิตไหม ท้ายที่สุดแล้ว สิ่งนี้จะช่วยเพิ่มรายได้ของชุมชน
ความเหมาะสมภายนอกโดยรวมของโรงเลี้ยงหนอนไหมต้นแบบได้รับการประเมินว่ายอดเยี่ยม ( = 4.66, SD = 0.53) โดยเฉพาะอย่างยิ่งความเหมาะสมของการตกแต่งภายนอกได้รับการประเมินว่าสูงมาก ( = 4.83, SD = 0.29) เช่นเดียวกับความเหมาะสมของชุดควบคุมระบบ Peltier ( = 4.69, SD = 0.77) ความเหมาะสมโดยรวมของอุปกรณ์ภายในก็ได้รับการประเมินว่ายอดเยี่ยมเช่นกัน ( = 4.67, SD = 0.35) โดยความเหมาะสมของชั้นวางอุปกรณ์และชั้นวางสำหรับเลี้ยงได้รับคะแนนเต็ม ( = 5.00, SD = 0.00)
สุดท้ายนี้ ผลการประเมินการยอมรับและการบำรุงรักษาเทคโนโลยีพบว่า ผู้เข้ารับการฝึกอบรมส่วนใหญ่มีการยอมรับเทคโนโลยีนี้ในระดับสูง (91.8%) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านความสะดวกและความปลอดภัย (96.0%) รวมถึงความรู้และทักษะที่จำเป็นในการใช้งาน (93.7%) งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของเทคโนโลยีควบคุมอุณหภูมิที่ใช้เพลเทียร์ในการยกระดับการผลิตหนอนไหมและรังไหมชุมชนอย่างยั่งยืน
Article Details
References
กรมหม่อนไหม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. ขั้นตอนการปลูกหม่อนเลี้ยงไหม. สื่อการเรียนรู้
ออนไลน์ภูมิปัญญาผ้าไหมไทย. [ออนไลน์] สืบค้นจาก
http://www.qsds.go.th/monmai/cloth_process.php?cloth_id=4&process_id=44. เมื่อวันที่ 20/12/2566
กาญจนาพร พันธิรัตน์.และคณะ. (2561). การจัดการการปลูกหม่อนและการเลี้ยงไหมแบบหัตถกรรมของเกษตรกรจังหวัด
หนองบัวลำภู. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
เกศินี ปายะนันทน์. (2540). ปัจจัยที่มีผลต่อการยอมรับเทคโนโลยีการปลูกหม่อนเลี้ยงไหม ของเกษตรกรแผนใหม่ระดับฟาร์ม.
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะเกษตร.
ชานนท์ บุนนท์ และคณะ. (2558). การวิจัยและพัฒนาเครื่องเตรียมเส้นไหมเพื่อมัดหมี่. ภาควิชาวิศวกรรมศาสตร์ และสถาปัตยกรรม
ศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน.
ปิยวัฒน์ ทัพสนิท. (2562). แผ่นเพวเทียร์ทำความเย็นได้ด้วยตัวเองโดยไม่ใช้พลังงานไฟฟ้าจากภายนอกคณะวิทยาศาสตร์ พลังงาน
และสิ่งแวดล้อม. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (วิทยาเขตระยอง).
ทรงศักดิ์ มีสิทธิ์ และคณะ. (2566). การพัฒนาเครื่องบันทึกเพื่อตรวจติดตามอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ ในโรงเลี้ยงไหมพันธุ์
พื้นบ้าน. คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.
โรงเรือนเลี้ยงไหมประสิทธิภาพสูงที่ควบคุมการทำงานด้วยระบบควบคุม [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก :
https://createc.mhesi.go.th › node/สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2563.
ราตรี สิทธิพงษ และคณะ. (2558). การจัดการความรู้ของเกษตรกรที่ทำการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม ตำบลหินดาต อำเภอปางศิลาทอง
จังหวัดกำแพงเพชร. คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.
รัตติกานต์ วิบูลย์พานิช. (2560). การออกแบบตัวต้นแบบระบบโรงเรือนอัจฉริยะเพื่อส่งเสริมความสะดวก สบายให้กับผู้สูงอายุโดยใช้
เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตเพื่อทุกสรรพสิ่ง. มหาวิทยาลยันอร์ทกรุงเทพ.
วงจรชีวิตของตัวไหม กรมหม่อนไหม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2562). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้
จาก : http://www.thaingo.org/สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2565
วริทธิ์ อึ้งภากรณ์ และคณะ. (2538). การสร้างและออกแบบเครื่องหั่นกล้วย. การออกแบบเครื่องมือกล เล่ม 2. กรุงเทพมหานคร :
ซีเอ็ดยูเคชั่น (มหาชน)
นิชานันท์ คงทวี และคณะ. (2559). ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลี้ยงไหมของเกษตรกรในจังหวัดขอนแก่น. ภาควิชาส่งเสริมและ
พัฒนาการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ไชยยงค์ สำราญถิ่น. (2554). ไหมพันธุ์ไทย:ข้อมูลบางประการของไหมพันธุ์ไทย. [ออนไลน์]. สืบค้น
จาก http://www.thaikasetsart.com. เมื่อวันที่ 20/12/2566ม
อุไรวรรณ นิลเพ็ชร์, สุรจิต ภูภักดิ์, รักเกียรติ แสนประเสริฐ. ฐานข้อมูลการผลิตเส้นไหมและการใช้สีธรรมชาติในจังหวัดอุบลราชธานี.
คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.