การเพาะเลี้ยงเมล็ดและผลของ BA และ NAA ต่อการพัฒนาเป็นต้นอ่อนที่สมบูรณ์ของเอื้องเทียนสามดอก

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสูตรอาหารที่เติมน้ำตาลซูโครสที่ความเข้มข้นเหมาะสมต่อการพัฒนาไปเป็นโปรโตคอร์ม และตรวจสอบผลของสูตรอาหารที่เติม BA และ NAA ต่อการพัฒนาเป็นต้นที่สมบูรณ์ของกล้วยไม้เอื้องเทียนสามดอก (Coelogyne viscosa Rchb.f.) นำเมล็ดกล้วยไม้เอื้องเทียนสามดอกมาเพาะเลี้ยงบนอาหารสูตร MS และ 1/2MS ที่เติมน้ำตาลซูโครสความเข้มข้นต่างกัน 3 ระดับ 15, 20 และ 30 กรัมต่อลิตร เพาะเลี้ยงเป็นเวลา 8 และ 12 สัปดาห์ บันทึกค่าคะแนนการเกิดโปรโตคอร์ม ตั้งแต่ 0 ถึง 5 คะแนน จากนั้นศึกษาสูตรอาหารที่เติม BA ความเข้มข้น 0, 1, 2 และ 4 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับ NAA ความเข้มข้น 0, 0.5 และ 1 มิลลิกรัมต่อลิตร เป็นเวลา 9 สัปดาห์ โดยเพาะเลี้ยงภายใต้ความเข้มแสง 3,000 ลักซ์ ที่อุณหภูมิ 25±2 องศาเซลเซียส วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (Completely Randomized Design CRD) ผลการศึกษาพบว่า อาหารสูตร 1/2MS ที่เติมน้ำตาลซูโครส 20 กรัมต่อลิตร เป็นสูตรอาหารเหมาะสมต่อการพัฒนาเมล็ดไปเป็นโปรโตคอร์ม เมื่อเพาะเลี้ยงเป็นเวลา 12 สัปดาห์ แสดงค่าคะแนนการเกิดโปรโตคอร์มเท่ากับ 5.00±0.00 จากนั้นศึกษาสูตรอาหารที่เติม BA ร่วมกับ NAA พบว่าอาหารสูตร 1/2MS เติม BA ความเข้มข้น 2 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับ NAA ความเข้มข้น 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ต้นอ่อนมีการพัฒนาไปเป็นต้นสมบูรณ์ดีที่สุด โดยมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับสูตรอาหารอื่น งานวิจัยนี้จึงเป็นการขยายพันธุ์กล้วยไม้โดยการใช้เมล็ดซึ่งเป็นทางเลือกหนึ่งในการอนุรักษ์กล้วยไม้ไทยต่อไป