ระดับสารต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ต้านการอักเสบ และฤทธิ์ต้านเซลล์แก่ ของสารสกัดไมยราบ
คำสำคัญ:
ไมยราบ, ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ, ฤทธิ์ต้านอักเสบ, ฤทธิ์ต้านเซลล์แก่บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับสารต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ และต้านเซลล์แก่ของสารสกัดไมยราบจากลำต้นเหนือดินและราก ที่สกัดด้วยตัวทำละลายเอทานอลร้อยละ 95 จากการศึกษาพบว่าสารสกัดไมยราบจากลำต้นเหนือดินและราก พบปริมาณสารประกอบฟีนอลิกรวม 228.021±0.91 และ 372.782±1.49 mg GAE/g extract และพบสารประกอบฟลาโวนอยด์รวม 13.422±0.21 และ 49.010±0.49 mg QE/g extract ตามลำดับ ฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระจากลำต้นเหนือดินและราก พบค่า IC50 เท่ากับ 8.479±0.19 และ 5.707±0.49 µg/mL ตามลำดับเมื่อทดสอบด้วยวิธี DPPH radical scavenging capacity assay (DPPH assay) มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ABTS radical cation decolorization assay (ABTS•+) เท่ากับ 17.772±0.62 และ 14.589±0.25 mg ascorbic acid equivalent/g extract ตามลำดับ เมื่อทดสอบด้วยวิธี ABTS assay และมีค่า Ferric ion reducing antioxidant power assay (FRAP assay) เท่ากับ 3750.108±18.17 และ 5243.727±23.27 mM FeSO4 equivalent/g extract ตามลำดับ เมื่อทดสอบด้วยวิธี FRAP assay ผลการทดสอบฤทธิ์ต้านการอักเสบโดยการยับยั้งการผลิต Nitric Oxide (NO), Prostaglandin E2 (PGE2) และ Tumor Necrosis Factor-alpha (TNF-Alpha) ของเซลล์มาโครฟาจ RAW264.7 ที่กระตุ้นการอักเสบด้วย lipopolysaccharide (LPS) พบว่าสารสกัดไมยราบส่วนลำต้นเหนือดินและราก ที่ความเข้มข้น 125, 250, 500 µg/mL สามารถลดการสร้าง NO, PGE2 และ TNF-Alpha ในเซลล์มาโครฟาจได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ผลจากการทดสอบฤทธิ์ต้านเซลล์แก่ พบว่าสามารถยับยั้งการเสื่อมของเซลล์มากกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ จากการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าสารสกัดไมยราบส่วนลำต้นเหนือดินและราก มีฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ต้านการอักเสบ และฤทธิ์ต้านเซลล์แก่ได้ ซึ่งเป็นการสนับสนุนการนำไมยราบมาใช้ประโยชน์ในการพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติเพื่อใช้ในการดูแลสุขภาพผิว และเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับไมยราบในการพัฒนาเป็นเวชสำอางต่อไป
References
ประสาร สวัสดิ์ซิตัง. การตรวจวัดในการต้านออกซิเดชันของสารสกัดจากพืช. กรุงเทพฯ: โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮ้าส์ จำกัด; 2561.
รัชชา เอื้อบูรณานนท์, สุพรรษา ปกป้อง, อจลา ชัยวิชาชาญ. การศึกษาฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไทโรซิเนสของสารสกัดเนื้อผลต้นตาลโตนด. โครงงานวิจัยเภสัชศาสตร์ปริญญาบัณฑิต สาขาเภสัชศาสตร์, คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี; 2561.
นพวัฒน์ เพ็งคำศรี, จัตุพล กันทะมูล, ภัทราภรณ์ โตวัฒนกิจ, วชิรวิทย์ วงศ์ษารัฐ, วนิดา ใจหมั่น, นิภาพร เมืองจันทร์, และคณะ. ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดเหง้าข่าลิง. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ 2554;6(3):195-201.
กล่าวขวัญ ศรีสุข, เอกรัฐ ศรีสุข, ณัฏฐกานติ์ จิรัณธนัฐ. การประเมินศักยภาพของ 4-methoxycinnamyl 4-coumarate ที่แยกได้จากเหง้าเร่วหอมในการเป็นสารต้านอักเสบชนิดใหม่. BUUIR คลังปัญญา มหาวิทยาลัยบูรพา [อินเตอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 9 มี.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://buuir.buu.ac.th/bitstream/1234567890/3905/3/2564_055.pdf
Medzhitov R. Origin and physiological roles of inflammation. Nature 2008;454:428–35.
Chen L, Deng H, Cui H, Fang J, Zuo Z, Deng J, et al. Inflammatory responses and inflammation-associated diseases in organs. Oncotarget 2017;9:7204-18.
Chen S, Liu M, Zi Y, He J, Wang L, Wu Y, et al. Rational design of near-infrared ratiometric fluorescent probes for real-time tracking of β-galactosidase in vivo. SAA 2023;285:1-8.
ธรรมนูญ รุ่งสังข์. ความแก่ของผิวหนัง: กลไกการเกิดระดับโมเลกุล การป้องกัน/การรักษา และสารธรรมชาติที่ใช้ในการต่อต้าน ความแก่ของผิวหนัง. บทความวิชาการ [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 14 มีนาคม 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=195
Ekor M. The growing use of herbal medicines: issues relating to adverse reactions and challenges in monitoring safety. Front Pharmacol 2014;4:1-10.
Yuan H, Ma Q, Ye L, Piao G. The traditional medicine and modern medicine from natural products. Molecules 2016;21(5):1-18.
พรทิพย์ เติมวิเศษ, บุษราภรณ์ ธนสีลังกูร, ธนาธิป ฉิมแพ ขวัญเรือน จันที. ประมวลสรรพคุณสมุนไพรไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2555.
พระครูนนทประภากร. ตำรายาสมุนไพร หลวงพ่อศุข วัดมะขามเฒ่า เพิ่มตำรายาจีนแผนโบราณ. นนทบุรี: [ม.ป.ป.].
ฐิติพรรณ ฉิมสุข. ประสิทธิภาพของสารสกัดจากไมยราบต่อการควบคุมโรคแอนแทรคโนสของมะม่วงน้ำดอกไม้ในระหว่างการเก็บรักษา. สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยแม่โจ้ [อินเตอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 3 ต.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://webpac.library.mju.ac.th:8080/mm/fulltext/research/2558/thitiphan_chimsook_2557/fulltext.pdf
วิชัย โชควิวัฒน, สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ, ประพจน์ เภตรากาศ, รัชนี จันทร์เกษ, วิชัย จันทร์กิติวัฒน์. รายงานการสาธารณสุขไทยด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้าน และการแพทย์ทางเลือก. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจกรรมโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2553.
Mistry S, Patidar R, Vyas V, Jena J, Dutt KR. Anti-inflammatory activity of Mimosa pudica Linn. (Mimosaceae) Leaves: An Ethnpharmacological study. J Pharm Sci & Res 2012;4(3):1789-91.
Adurosakin OE, Iweala EJ, Otike JO, Dike ED, Uche ME, Owanta JI, et al. Ethnomedicinal uses, phytochemistry, pharmacological activities and toxicological effects of Mimosa pudica - A review. Pharmacol Res - Mod Chin Med 2023;7:1-18.
Sutti T. DEVELOPMENT OF ANTI-ACNE SOAP CONTAINING MIMOSA PUDICA L. EXTRACT. Master Degree Thesis, Naresuan University. Phitsanulok; 2021.
Ijaz S, Khan HMS, Anwar Z, Talbot B, Walsh JJ. HPLC profiling of Mimosa pudica polyphenols and their non-invasive biophysical investigations for anti-dermatoheliotic and skin reinstating potential. Biomed Pharmacother 2019;109:865–75.
อัจฉรา แก้วน้อย, ศุภรัตน์ ดวนใหญ่, รัตนะ รุ่งสุข, จันทนา ยะหัวฝาย, อ้อมบุญ วัลลิสุต, พิชาพัชร์ ฐิติธนอภิพงษ์. ฤทธิ์ต้านอักเสบในหลอดทดลองของสารสกัดเอทานอลจากสมุนไพรไทยที่ใช้ในตำรับยาไทยแก้ปวดและแก้ไข้. PBRU Science Journal 2567;21(2):25-37.
Chewchinda S, Kongkiatpaiboon S, Sithisarn P. Evaluation of Antioxidant Activities, Total Phenolic and Total Flavonoid Contents of Aqueous Extracts of Leaf, Stem, and Root of Aerva lanata. J Nat Sci 2019;18(3):345-57.
Sithisarn PO, Rojsanga P, Sithisarn PA, Kongkiatpaiboon S. Antioxidant Activity and Antibacterial Effects on Clinical Isolated Streptococcus suis and Staphylococcus intermedius of Extracts from Several Parts of Cladogynos orientalis and Their Phytochemical Screenings. Evid Based Complement Alternat Med 2015;2015(1):1-8.
ศุภรัตน์ ดวนใหญ่, ชารินันท์ แจงกลาง, อัจฉรา แก้วน้อย, เพชรน้ำผึ้ง รอดโพธิ์, อาวุธ หงษ์ศิริ. ฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระ สารประกอบฟีนอลิกรวม และปริมาณฟลาโวนอยด์รวมของสารสกัดพิกัดตรีสมอ พิกัดตรีสัตกุลา พิกัดตรีผลสมุฏฐาน. วารสารหมอยาไทยวิจัย 2564;7(2):93-104.
สุชาดา มานอก, ปวีณา ลิ้มเจริญ. การวิเคราะห์ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระโดยวิธี DPPH, ABTS และ FRAP และปริมาณสารประกอบฟีนอลิกทั้งหมดของสารสกัดสมุนไพรในตำรับยาหอมเทพจิตร. วารสารก้าวทันโลกวิทยาศาสตร์ 2558;15(1):106-17.
Praphasawat R, Suttajit M, Charoensin S, Thongbuntho R, Kunsorn P, Jeerawut K, et al. Cytotoxicity evaluation of leaf-extract from Moringa oleifera, Cratoxylum formosum, and Mangifera indica. Naresuan Phayao Journal 2016;9(2):5-8.
Junlatat J, Nusawat S, Sangprapai W, Chaweerak S. Antioxidative and anti-inflammatory effects of Thai traditional topical herbal recipe for osteoarthritis of knee. Naresuan Phayao Journal 2022;15(1):11-22.
Hseu YC, Wu FY, Wu JJ, Chen JY, Chang WH, Lu FJ, Lai YC, Yang HL. Anti-inflammatory potential of Antrodia Camphorata through inhibition of iNOS, COX-2 and cytokines via the NF-kappaB pathway. International Immunopharmacology 2005;5:1914-25.
Jaengklanga C, Muangmanb T, Pathtubtimb I, Jaroennon P. Development of Dosage form of Ya Kae Fok Buam Mueai Khop, a Thai Traditional Formula, and Its Phytochemical Contents and Anti-inflammatory Activity. JFHB 2024;17(2):33-43.
Geng YQ, Guan JT, Xu XH, Fu YC. Senescence-associated beta-galactosidase activity expression in aging hippocampal neurons. BBRC 2010;396(4):866-9.
Hooten NN, Evans M. Techniques to Induce and Quantify Cellular Senescence. Visualized Experiments 2017;123:1-14.
สินสุดา เดชสุภา, วีรศักดิ์ สิงหถนัดกิจ, วรวรรธน์ ลิ้มทองกุล, วิชาญ ยิ่งศักดิ์มงคล, ธันว์ อิทธิพานิชพงศ์. การเปลี่ยนแปลงความยาวเทโลเมียร์ และจำนวนชุดไมโทคอนเดรียดีเอ็นเอจากเซลล์ชิ้นเอ็นในโรคโพรงกระดูกสันหลังส่วนเอวตีบแคบ : กรณีศึกษานำร่อง. Chulalongkorn Medical 2560;61(4):407-509.
สุพรรณิกา สมคุณ, บดินทร์ ชาตะเวท, วัตถาภรณ์ สมนึก, ชญากาณฑ์ ปาโต, ณัฐณิชา สุยะ. การศึกษาภูมิปัญญาหมอพื้นบ้านไทยในการรักษาโรคเลือดโรคลม: กรณีศึกษาหมอลินทร์ สิทธิพล อำเภอท้ายเหมือง จังหวัดพังงา. J Thai Trad Alt Med 2565;20(3):551–64.
Tamilarasi T, Ananthi T. Phytochemical Analysis and Anti Microbial Activity of Mimosa pudica Linn. J Chem Sci 2012;2(2):72-4.
นฤมล เสียงเล็ก. ความสามารถในการเป็นสารต้านออกซิเดชัน ปริมาณสารประกอบฟีนอลิก และสมบัติในการเป็นสารต้านเชื้อราของสารสกัดเอทานอลของไมยราบ. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเคมีประยุกต์, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้. เชียงใหม่; 2557.
Azam S, Huda AF, Shams K, Ansari P, Mohamed MK, Hasan MM, et al. Anti-Inflammatory and Anti-Oxidant Study of Ethanolic Extract of Mimosa pudica. Young Pharmacists 2015;7(3):234-40.
Goli V, Bhaskar V, Macharla SP, Bhaskar J, Devi PS, Ramchander T. Effects of Anti-Inflammatory Activity of Mimosa pudica. Asian Pharma Press 2011;1(3):69-71.
Arfiandi A, Nofita D, Fadjria N. ANTIINFLAMMATORY EFFECTS OF ETHANOL EXTRACT LEAVES OF PUTRI MALU (Mimosa pudica Linn). JPS 2022;5(2):274-8.
Ijaz S, Khan HMS, Anwar Z, Talbot B, Walsh JJ. HPLC profiling of Mimosa pudica polyphenols and their non-invasive biophysical investigations for anti-dermatoheliotic and skin reinstating potential. Biomed Pharmacother 2019;109:865-75.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2025 วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทุกบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
