รูปแบบการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพของสถานศึกษาในเขตพื้นที่สูงและถิ่นทุรกันดาร สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

บทคัดย่อ

                 การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพของสถานศึกษาในเขตพื้นที่สูงและถิ่นทุรกันดาร โดยมีขั้นตอนดำเนินการ สำคัญคือ  1) ศึกษาเอกสารข้อมูลสภาพและรูปแบบเกี่ยวกับการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพของสถานศึกษาในเขตพื้นที่สูงและถิ่นทุรกันดาร 2) รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลความคิดเห็นและการกำหนดแนวทางเกี่ยวกับการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลการวิจัยเป็นการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและการสนทนากลุ่ม ประชากรในการวิจัยเป็นโรงเรียนในเขตพื้นที่สูงและถิ่นทุรกันดาร สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นโรงเรียนที่มีผลงานเป็นที่ประจักษ์ ด้านการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพ จำนวน 10 โรงเรียน ผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษา ครูวิชาการ ครูผู้ปฏิบัติหน้าที่สอนวิชาทักษะอาชีพ ผู้ปกครอง กรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและนักเรียนที่ศึกษาในสถานศึกษา การสนทนากลุ่มได้แก่ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพและการจัดการศึกษาในเขตพื้นที่สูงและถิ่นทุรกันดาร สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)  การวิเคราะห์โดยการจำแนกประเภทข้อมูล (Typological Analysis) การเปรียบเทียบข้อมูล(Comparison) และการวิเคราะห์แบบอุปนัย (Analytic Induction)

               ผลการวิจัยพบว่า

               การจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพมีความเหมาะสมในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน เนื่องจากจะเป็นการปลูกฝังทักษะการทำงานให้แก่ผู้เรียน ให้ผู้เรียนได้มีทักษะในการปฏิบัติจริง สามารถนำไปประกอบอาชีพในอนาคตรวมถึงยังเป็นการสร้างทางเลือกและโอกาสให้กับผู้เรียน และสามารถช่วยแก้ปัญหาการออกกลางคัน ปัญหาด้านเศรษฐกิจ แต่ขณะเดียวกันยังพบว่ามีปัญหา   ที่จะต้องเร่งแก้ไข คือ ปัญหาเรื่องทรัพยากรบุคคล เรื่องความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปัญหาการขาดแคลนบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถด้านวิชาชีพ ความสามารถเฉพาะทาง และข้อจำกัดของนักเรียนด้านผู้ปกครอง เกี่ยวกับฐานะทางเศรษฐกิจและปัญหาการอพยพถิ่นที่อยู่อาศัย และทัศนคติต่อการเรียนสายอาชีพในสถานศึกษา    ที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน